بهاره رضایی ابیانه - Health Economics, Faculty of Management and Economics,Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
سجاد فرجی دیزجی - Faculty of Management and Economics,Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
لطفعلی عاقلی - Faculty of Management and Economics, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
عزت الله عباسیان - Faculty of Management, Tehran University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: سلامت بخش مهمی از سرمایه انسانی و از چالش­های اساسی کشورهای درحال توسعه و در بین فقرا، به دلیل مخارج پرداخت از جیب بالاو دسترسی ضعیف به سیستم­های بیمه­ای است. هرگونه شوک وارده به سلامت خانواده می­تواند عواقب بیشماری در سطح خرد وکلان ایجاد کند. با توجه به تعاریف عملیاتی متعدد شوک سلامت و به منظور دستیابی به منبعی جامع­ از معیارهای تعیین­کننده آن، هدف از مطالعه حاضر شناسایی شاخص­های شوک سلامت درکشورهای درحال توسعه با به کارگیری روش کیفی مرور نظام مند است. روش : جستجو با استفاده از کلمات کلیدی و بدون محدودیت زمانی در پایگاه­های داده پابمد، ساینس دایرکت، وایلی، آکسفورد، امرالد،گوگل اسکالر و دواج انجام و به استناد معیارهای شمول و حذف، مطالعات نهایی انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از آن­ها استخراج و نتایج به شکل نقلی گزارش شد. یافته­ها: از ۱۶۰۸مطالعه بازیابی شده، براساس دستورالعمل پریزما و معیارهای ورود و خروج، ۲۲۶مقاله وارد مرور شدند. هفت شاخص اصلی شوک سلامت شامل؛ بیماری، مرگ و میر، خوداظهاری، مخارج سلامت، بستری شدن و شاخص های توده بدنی و فعالیت­های روزانه زندگی شناسایی شد که بیماری و مرگ ومیر رایج­ترین و قابل استنادترین آن­ها بودند. در ۱۰۴ مقاله نیز چند شاخص استفاده شده بود. نتیجه گیری: با توجه به پیامدهای زیان­بار شوک سلامت، شناسایی شاخص­های آن می­تواند در مداخلات و برنامه ریزی های ارتقا سلامت استفاده شود؛ لذا دولت­ها بایستی ضمن توجه به شدت شوک، وضعیت اقتصادی خانوارها و ویژگی­های سیستم سلامت، سیاست­های حمایتی و سازوکارهایی مانند بیمه را در برابر کاهش مصرف و از دست دادن درآمد خانوارها هنگام وقوع شوک تنظیم کنند.

Community Health Planning, Developing Countries, Health Policy, Health Promotion, Systematic Reviews, برنامه ریزی بهداشت جامعه, ترویج بهداشت, سیاست بهداشت, کشورهای در حال رشد, مرور نظام مند