محمدجواد رودگر - Research Institute for Islamic Culture and Thought (iict)‎

زمینه و هدف: سلامت معنوی بنیادی­ترین نیاز وجودی در نظام تکوین(از تولد تا مرگ) و تشریع (از تکامل ابتدایی تا انتهایی) انسان است که در کتاب و سنت و معارف وحیانی از بسامدهای مستقیم و غیرمستقیم و با دلالت های تطابقی، تضمنی و تلازمی برخوردار می­باشد. بدین­سان متن آیات قرآن، احادیث و ادعیه و سیره و سبک زندگی معصومین(ع) منابع غنی در تحقیق و تدقیق مبانی سلوکی سلامت معنوی است که دارای اهمیت، ضرورت و حساسیت خاصی است. روش: در این تحقیق با توجه به هویت سلوکی و ماهیت باطنی سلامت معنوی، مبانی سلامت معنوی با روش عقلی(تبیین برهانی آموزه­های سلوکی) و نقلی (استناد به کتاب و سنت، استنباط از نصوص دینی و اصطیاد معارف وحیانی) بیان و تبیین شده­اند. یافته ها: مهمترین یافته­های نوشتار حاضر عبارت است از: الف) نفس ناطقه بستر حرکت و صیرورت و تحول همه جانبه جوهری حقیقت وجودی انسان، (مبنای هستی شناختی و انسان­شناختی)، سلامت عقلی و قلبی(عقل و قلب سلیم)که از دو حیث قابلیت شناختن و مولد شناخت الهامی – لدنی بودن برخوردار است (مبنای معرفت­شناختی) زیرساخت، اعتدال مزاج روح حاکم و گفتمان مسلط بر سلامت معنوی است که با قرب حقیقی به خدا و تجلی اسمای حسنا و اوصاف علیای الهی شدن عینیت می­یابد(مبنای غایت شناختی). ب) بیان، تبیین و اثبات زیربنا بودن سلامت معنوی برای سلامت روانی و اجتماعی و آنگاه تمهیدی برای سلامت عاطفی، ادراکی و سلامت در جنبه ها و ابعاد دیگر می­تواند ره آورد التزامی آن باشد. نتیجه گیری: سلامت معنوی از یک حیث زیرساخت سلامت در ساحات دیگر وجودی انسان(ساحت جسمانی، روانی و اجتماعی) و از حیث دیگر در ترابط و تعامل مستمر با ساحات یاد شده است، زیرا سلوک و سلامت ترابط و تعامل همه جانبه و رابطه دیالکتیکی دارند، سلامت معنوی عامل سلوک انفسی و سیر باطنی و سلوک نیز علت استکمالی سلامت معنوی است که دارای مبانی گوناگونی خواهد بود.

Mental Health, Spiritual Health, Temperament, سلامت روان, سلامت معنوی, مزاج