سیدمحمود طباطبایی فر - Functional Neurosurgical Research Center of Shohada Tajrish Hospital, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
افسون صدیقی - Functional Neurosurgical Research Center of Shohada Tajrish Hospital, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
امیرسعید صدیقی - Functional Neurosurgical Research Center of Shohada Tajrish Hospital, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مهسا قدیریان - Functional Neurosurgical Research Center of Shohada Tajrish Hospital, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran

زمینه و هدف: همه گیری در ووهان چین در سال ۲۰۱۹، در مدت کوتاهی به یک معضل جهانی تبدیل شد و با نام «سندرم کووید-۱۹» نامگذاری و در سرتاسر جهان شناخته شد. درگیری مولتی سیستم و التهابات به جا مانده توسط ویروسی با بیش از ۳۸۵۳ ژنوم، روز به روز بر وخامت اوضاع می افزود و افکار را به سمت بررسی تاثیرات التهابی آن بر روی ارگان های مختلف بدن سوق داد. در این مقاله، اثرات بیماری کووید-۱۹بر دستگاه عصبی مرکزی مورد بررسی قرار می گیرد. روش: این مطالعه با مرور منابع و مستندات و گزارش های مرتبط با عوارض این بیماری بر روی دستگاه عصبی مرکزی صورت گرفت. یافته ها: تعمق بر روی عوارض بالقوه این ویروس بر مغز و به طورکلی سیستم عصبی مرکزی، طیف وسیعی از آسیب­های مغزی و یا در ارتباط با آن از جمله آسیب های هموراژیک، ترومبوزهای عروقی، آسیب های التهابی بافت گلیال نسج مغز، سندرم های مغزی و انواع تظاهرات نورولوژیک را به ذهن متبادر می­کرد که در این میان تالاموس و ساقه مغز، مناطق حساس مورد هجوم مستقیم ویروس قلمداد شده و یافته های تصویربرداری نیز این حملات را روشن ساخت. طوفان سایتوکینی و تخریب شدید سلولی ناشی از آن و نقش گیرنده آنزیم آنژیوتانسین (ACE۲) به عنوان شناخته ترین گیرنده در اتصال سلولی را که تخریب ویروسی به واسطه آن انجام می­شود می­توان زمینه ساز تهاجم سیستمی ویروس کرونا بر شمرد. اگرچه عمده مخاطرات ایجاد شده برای سیستم عصبی مرکزی، در همه گیری کووید-۱۹را سکته های مغزی هموراژیک و یا خونریزی دهنده و خونریزی های داخل پارانشیم مغز تشکیل می­دهند، ولی باید در نظر داشت که اینها پدیده­ای نادری هستند و کمتر از یک درصد مطالعات که بیشتر گزارش­های موردی بوده را تشکیل می دهد و نمی­تواند نقش کووید-۱۹ را در ایجاد خونریزی مغزی اثبات کند. نتیجه گیری: مواجهه با معضل کووید-۱۹ برای تیم جراحی همچون دیگر کارکنان عرصه سلامت بسیار مخاطره آمیز بوده و در این میان انتخاب دستورالعمل جراحی مناسب و رعایت نکات ایمنی بسیار حائز اهمیت است و تصمیم­گیری درباره انجام این اعمال جراحی بایستی با اشراف کامل به این مخاطرات و رعایت تمامی دستورالعمل های طراحی شده صورت گیرد.

Angiotensin-Converting Enzyme۲, Blood Coagulation Disorders, Central Nervous System, COVID-۱۹, Intracranial Hemorrhages, آنزیم ۲ مبدل آنژیوتانسین, اختلالات انعقاد خون, خونریزی های درون جمجمه, دستگاه اعصاب مرکزی, کووید-۱۹