بهمن علامی - دانشگاه آزاد واحد شهرکرد
محمد حکیم آذر
اصغر رضاپوریان

سید علی میرمساعد متخلص به مهری و سید و معروف به مهری عرب از شاعران سبک هندی، برای مضمون آفرینی، از هر آن چه در طبیعت و جامعه دیده و آموخته، بهره گرفته است تا ارزش های اخلاقی و تربیتی و سنت های عاشقانه را که همواره در متون ادبی موضوع سخن بوده است با تصاویری متنوع، بازآفرینی کند. در این مقاله به معرفی سه گروه از عناصر مضمون آفرین در غزلیات مهری و شیوه ی مضمون آفرینی شاعر در آن ها پرداخته ایم. گروه اول، اصطلاحات ادبی چون مصراع، بیت، غزل، ترکیب بند، مخمس، رباعی، ایهام، بدیع و... را شامل می شود. کوشش مهری در این بخش بیان مضامین عاشقانه و مفاهیم مرتبط با آفرینش و صفات خداوند است. گروه دوم، عناصر و حالات کودکان مانند گریه، شوق، سنگ انداختن، نادانی و... است. مهری در قالب تمثیل حالات کودکان را معیاری برای بیان مفاهیم اخلاقی و تربیتی قرار داده و تلاش کرده است تا مخاطبش را به زشتی ها و زیبایی های رفتار خود رهنمون سازد. گروه سوم، عناصر هنری است که اصطلاحات خوشنویسی و نسخه پردازی را شامل می شود. شاعر از این عناصر برای بیان مفاهیم و مضامین عاشقانه بهره برده است.

سبک هندی، مهری عرب، بن مایه، عناصر، مضمون