فریبا سیدالشهدایی - دانشیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
معصومه رضایی - استادیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
شعله شاه غیبی - استاد گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
نسرین صوفی زاده - استادیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
فرناز زند وکیلی - استادیار گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
دایم روشنی - استادیار گروه آمار و اپیدمیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.
مریم قربانیان - رزیدنت گروه زنان و مامایی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران.

مقدمه: اندومتریوز از شایع ترین بیماری­های مزمن زنان است که می­تواند باعث بروز نازایی گردد. برداشتن اندومتریوما از طریق جراحی می­تواند باعث کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران گردد، در حالی که تاثیر آن بر روی باروری هنوز بحث برانگیز است، مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر جراحی اندومتریوما بر پیامد و میزان باروری در زنان مبتلا به اندومتریوما انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی شده در سال ۱۳۹۶ بر روی ۶۴ زن مبتلا به اندومتریومای بزرگ تر از ۴ سانتی متر که از نازایی شکایت داشتند، انجام شد. پس از تخصیص تصادفی، گروه مداخله جراحی اندومتریوما شدند و گروه کنترل نیز درمان انتظاری را دریافت نمودند و به مدت ۶ ماه از نظر باروری تحت پیگیری قرار گرفتند. گردآوری داده­ها با استفاده از چک لیست پژوهشگر ساخته انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه ۲۰) و آزمون­های تی مستقل و کای دو انجام شد. میزان p کمتر از ۰۵/۰ معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: فراوانی وقوع حاملگی در گروه مداخله (۶/۷۶%) با گروه کنترل (۶/۴۶%) اختلاف آماری معنی داری داشت (۰۲۳/۰=p). همچنین فراوانی حاملگی خود به خود نیز در دو گروه مداخله و کنترل تفاوت آماری معنی داری داشت (۲۲ نفر (۷/۹۵%) در برابر ۶ نفر (۹/۴۲%)) (۰۰۱/۰=p). نتیجه گیری: جراحی اندومتریومای بزرگ تر و مساوی ۴ سانتی متر در زنان نابارور موثر می­باشد و امکان بارداری خود به خودی بدون انجام سایر درمان های نازایی را افزایش می­دهد.

اندومتریوز, اندومتریوما, بارداری, پیامد, نازایی