لیدا محمودی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اگرو تکنولوژی-اکولوژی گیاهان زراعی گروه مهندسی تولید وژنتیک گیاهی ، دانشکده کشاورزیشیروان ، دانشگاه بجنورد
قربانعلی سام - دانشیار،گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی ، دانشکده کشاورزی شیروان ، دانشگاه بجنورد
علی محمد اسعدی - استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی شیروان ،دانشگاه بجنورد

تحقیق مورد مطالعه بر اساس عوامل اقلیمی و زمینی دریافتی از ایستگاه های هواشناسی و مراکز علوم و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان شمالی گردآوری شده و نقشه های توپو گرافیکی، تجزیه و تحلیل های مربوطه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی انجام شد. تجزیه و تحلیل متغیرهای اقلیمی با استفاده از روش های زمین آماری صورت گرفت. سپس با استفاده از توابع سیستم اطلاعات جغرافیایی متناسب با قابلیت دیم هر کدام از عوامل مطالعاتی را به حالات مناسب، متوسط، ضعیف و نامناسب تقسیم بندی نموده و نقشه های مربوطه ترسیم شد . در ادامه از روی هم قرار دادن نقشه های یاد شده یک نقشه نهایی حاصل گردید. در این پژوهش نتیجه بررسی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ، نشان می دهد که باران اولین عامل تاثیر گذار در کشت نخود وعدس دیم بوده و عوامل شوری ، بافت خاک ، ارتفاع ، میانگین دمای ماهانه ، شیب ، رطوبت نسبی ، میانگین دمای بیشینه ماهانه ، اسیدیته ،جهت شیب، میانگین دمای کمینه ماهانه در رتبه های بعد هستند. جز بخش کوچکی از جنوب و جنوب شرق استان خراسان شمالی که برای کشت نخود و عدس دیم کمی مناسب هستند ، سایر مناطق استان مستعد و نیمه مستعد می باشند ، بخش هایی از شمال شرق برای کشت نخود وعدس دیم مطلوب و بقیه مناطق تقریبا نیمه مستعد و سایر مناطق به صورت غیر زراعی و نامناسب برای کشت نخود وعدس دیم بودند. به طورکلی با توجه به پژوهش صورت گرفته جهت کشت نخود و عدس دیم ، ۷ درصد از مساحت در محدوده بسیار مطلوب ، ۱۹ درصد مطلوب، ۱ درصد کمی مناسب و ۷۳ درصد در وضعیت غیرزراعی نامناسب قرار دارد

خراسان شمالی ، نخود وعدس دیم ، تحلیل سلسله مراتبی ،پهنه بندی