سیما جعفری چاشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،
محمود محمدی شریف - استادیار گروه گیاهپزشکی دانشگاه علومکشاورزی و منابع طبیعی ساری
معصومه شایانمهر - دانشیار گروه گیاهپزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

سفید بالک جالیز Bemisia. tabaci یکی از مهمترین آفات محصولات کشاورزی کشور است که سبب کاهش میزان محصول و از بین رفتن آن میشود. رایج ترین شیوه کنترل این آفت استفاده از حشره کشهای شیمیایی می باشد. با توجه به مقاومت این آفت به حشره کش های شیمیایی، تاثیر منفی آنها روی حشرات غیر هدف و اثرات نامطلوب باقی مانده سموم در محیط زیست، بررسی کارایی و معرفی حشره کشهای گیاهی و کم خطر اهمیت زیادی دارد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی دو ترکیب گیاهی دایابون و ماترین برای کنترل این آفت در یک مزرعه خیار انجام شد. آزمایش درقالب طرح بلوک های کاملا" تصادفی با سه تیمار دایابون و ماترین و شاهد در سه تکرارانجام شد. تغییرات جمعیت (تخم، پوره های سنین مختلف و حشرات کامل) در یک روز قبل از تیمار و همچنین ۱، ۲، ۴، ۷، ۱۴، ۲۱ و ۲۸ روز پس از سمپاشی ثبت گردید. کارایی تیمارها با فرمول هندرسون-تیلتون محاسبه گردید. نتایج بررسی روند تغییرات جمعیت آفت نشان داد که در مورد تمام مراحل زیستی سفیدبالک، با گذشت زمان، روند تغییرات میانگین جمعیت کاهشی بود. بیشترین درصد کارایی محاسبه شده برای ماترین روی تخم ها ۹۲/۲۸ در صد (روز (۴، پوره سن ۱، ۹۱ در صد (روز ( ۲۸، پوره سن۲، ۸۱ در صد (روز (۲۱، پوره سن ۳، ۱۰۰ در صد (روز (۲۱، پوره سن ۴، ۸۷/۷۸ درصد (روز (۷ و حشرات کامل، ۹۳ درصد (روز (۲۱ و دایابون روی تخمها، ۱۰۰ درصد (روز (۴، پوره سن ۱، ۱۰۰درصد (روز (۲۱، پوره سن ۲، ۷۴/۴۲ درصد (روز (۱۴، پوره سن ۳، ) ۸۰/۲۶ روز (۴، پوره سن ۴، ۹۲/۸ در صد (روز (۴، ح شره کامل ۸۳/۱۲ در صد (روز ۲۱ )، بوده ا ست. نتایج این پژوهش نشان داد که این دو حشره کش گیاهی گزینه های مناسبی برای کنترل سفید بالک جالیز بوده و در بین این دو، حشره کش ماترین به دلیل کارایی بالاتر و غلظت مصرفی کمتر، گزینه مناسبتری است.

سفید بالک جالیز، دایابون، ماترین، Bemisia tabaci