صفورا کیوانلو - دانشجو دکتری روانشناسی عمومی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
افسانه برزعلی - کارشناس سلامت روان، معاونت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گرگان، گلستان، ایران،
محدثه ترکزاده ماهانی - کارشناس سلامت روان، معاونت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران،
امیرعلی صفری زاده - کارشناس سلامت روان، معاونت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی لارستان، فارس، ایران

هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر حواس پرتی و جانشینی فکر دانش آموزان دارای اضطراب امتحان می باشد. روش تحقیق به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دارای اضطراب امتحان مشگین شهر بوده که تعداد ۳۰ نفر به صورت نمونه گیری در دسترس بعنوان نمونه انتخاب شد. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه های اضطراب امتحان ابولقاسمی، اهمالکاری سولومن و راثبلوم، اجتناب شناختی (CAQ) سکستون و دوگاس بود. برای مداخله از پروتکل درمانی ون سون و همکاران استفاده شد. اطلاعات گرداوری شده با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره در نرم افزار spss-۲۲ انجام شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که اثربخشی مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر حواس پرتی دانش آموزان دارای اضطراب امتحان تاثیر معناداری دارد (۰۵/۰ > P) و همچنین بر جانشینی فکر دانش آموزان دارای اضطراب امتحانی تاثیر معناداری دارد (۰۵/۰ < P). به عبارت دیگر این درمان باعث کاهش معنادار در نمرات متغیر های حواس پرتی و جانشینی فکر در دانش آموزان دارای اضراب امتحان مورد مطالعه در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد. استفاده از مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در دوران پیش از امتحانات می تواند با الزام دانش آموزان دارای اضطراب امتحانی به بازسازی افکار منفی و منطقی سازی درک از شرایط تحصیلی، باعث کاهش حواس پرتی و جانشینی فکر مناسب گردد.

مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی، حواس پرتی، جانشینی فکر، اضطراب امتحان.