فاطمه خادمی - کارشناس مالی معاونت مالی و اقتصادی شهرداری شیراز و کارشناس حسابداری، شیراز، ایران

محدودیت منابع مالی از مهمترین و بزرگترین چالش های پیش روی مدیران شهری در شهرهای مختلف بحساب آمده و با توجه به طرح های مختلف و توجیه پذیری آنها از نظر عمرانی و اقتصادی، محدودیت های مالی خود مانعی برای اتمام آن طرح ها شده اند. اهمیت سرمایه گذای برای رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی به اندازه ای است که از آن به عنوان یکی از اهرم های قوی برای رسیدن به توسعه یاد می شود. بنابراین، باید گفت که رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی در بلند مدت بدون توجه به سرمایه گذاری و عوامل مهم موجود در محیط سرمایه گذاری و بدون توجه به ریسک و بازده سرمایه گذاری ممکن نیست. امروزه از شیوه ها و روش های مختلفی به منظور غلبه بر این چالش و پوشش حداکثری برنامه های توسعه شهری استفاده می شود که به نوعی ایجاد فرصت های سرمایه گذاری و تامین مالی بخشی و یا کلیه هزینه های اجرا و بهره برداری پروژه های شهری از آن جمله راهبردها محسوب می شود. یکی از بهترین روش ها در جذب سرمایه و با ریسک اندک استفاده از قراردادهای ساخت، سرمایه گذاری و واگذاری است که معمولا بین سازمانهای متولی اقتصاد از یک طرف و شرکتهای بخش خصوصی از طرف دیگر منعقد می گردد. در این نوع قرارداد، شرکت بخش خصوصی متعهد می شود که سرمایه گذاری لازم برای انجام یک پروژه (معمولا بزرگ و زیرساختی) را انجام داده، سپس به مدت محدودی از آن در عوض سرمایه گذاری انجام داده بهره برداری نماید، و در نهایت آن را به شکل کامل و فعال به طرف مقابل تحویل دهد. در این پژوهش تلاش شده است به قراردادهای نوین مالی و راه کارهای تامین سرمایه و اتمام پروژه های نیمه تمام شهری پرداخته شود. برای این مهم پس از تهیه پرسشنامه و توزیع آن بین ۱۶۴ نفر مدیران(بر اساس فرمول کوکران)، مهندسین، کارمندان شهرداری های کشور و اساتید دانشگاه، نتایج پرسشنامه های دریافتی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن بوده است که استفاده از این مدل قراردادی نوین نسبت به سایر روش های سرمایه گذاری در تبیین ضمانت های سرمایه گذاری، شفافیت، و سود مطلوب تر است. بر پایه آزمون های صورت گرفته، مشخص گردید که زمینه های ایجاد اثربخشی در کاربرد این روش سرمایه گذاری موثر بوده و با توجه به اینکه میانگین تجربی آن کمی بیشتر از حد متوسط است، بنابراین زمینه های ایجاد اثربخشی در کاربرد این مدل سرمایه گذاری در پروژه های عمرانی شهرداری شیراز شامل امکان سرمایه گذاری عمومی و جمعی با تمرکز بر روی پروژه های عمرانی شهری مطلوب تر است.

کلمات کلیدی: قراردادهای نوین مالی، راه کارهای تامین سرمایه، اتمام پروژه های نیمه تمام شهری، آزمون تی.