محمد حسین رضایی فر - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی عمران ، دانشگاه یزد، یزد، ایران
حامد خانی سانیج - دانشیار، دانشکده مهندسی عمران ، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیدهدر کشور های در حال توسعه خطر وقوع تصادفات در جاده های کوهستانی به علت طرح هندسی پیچیده بیش از جاده های معمولی است. بنابراین سازگاری طرح هندسی با انتظارات رانندگان نقش مهمی در کاهش تصادفات در این مناطق خواهد داشت. در این پژوهش دو راه کوهستانی دو خطه دو طرفه از استان های یزد و کرمان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شد و سازگاری طرح در آن ها با استفاده از داده های سرعت بدست آمده از گوشی های هوشمند رانندگان مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور مفهوم جدیدی تحت عنوان المان بحرانی معرفی شد. المان بحرانی در واقع المانی از مسیر است که نرخ انحناء آن نسبت به المان های مجاور آن بیشتر است. هر المان از مسیر مجموعه ای از قوس ها با نرخ انحنا تقریبا مشابه و مسیر های مستقیم کوتاه مابین آن ها است. میزان کارایی این مفهوم با دو روش مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. روش اول به کارگیری آزمون های فرض آماری و روش دوم بررسی ضریب همبستگی اسپیرمن بین تصادفات تعیین شده به روش بیزین و یک شاخص رایج سنجش سازگاری بود. ارزیابی آزمون های آماری نشان داد که فرض صفر برای کلیه المان های بحرانی تعریف شده در این دو مسیر رد شد و فرضیه کاهش سرعت در مجاورت المان بحرانی مورد تایید قرار گرفت. در نهایت بر اساس مفهوم ارائه شده و پروفیل سرعت عملکردی، مواردی جهت ارتقاء سازگاری طرح در جاده کوهستانی شرح داده شد.

المان بحرانی, جاده های کوهستانی, سازگاری طرح, سرعت