فروغ پیرهادی - فارغ التحصیل رشته دکترای عمومی دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
قاسم فرجانی کیش - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
محمد کمال پور - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
علیرضا راکی - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

اثر گلوکوکورتیکوئیدها بر تعادل کلسیم و رشد استخوان ها ممکن است به استئوپوروز بیانجامد و درحال حاضر استئوپوروز القاشده با گلوکوکورتیکوئیدها به عنوان یکی از انواع استئوپوروز مطرح می باشد. مطالعات اخیر بیانگر تاثیرات مثبت عسل بر روی تراکم استخوان و ترمیم زخم پوستی باز و بهبود ترمیم استخوان در موش های اواریکتومی شده هست. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی اثر درمانی عسل بر استئوپوروز القا شده با دگزامتازون در موش صحرایی انجام گرفته است. برای انجام این کار ۳۲ سر موش صحرایی نر به طور تصادفی به چهار گروه شامل گروه دریافت کننده دگزامتازون، گروه دریافت کننده سرم فیزیولوژی، گروه دریافت کننده دگزامتازون و عسل و گروه دریافت کننده دگزامتازون و آلندرونات سدیم تقسیم شدند. تمامی موش ها به مدت حداقل ۴ هفته درمان شدند. در پایان دوره درمان از تمام موش ها خونگیری و تغییرات فاکتورهای خونی فسفر، کلسیم و آلکالین فسفاتاز اندازه گیری و با روز اول مقایسه شد. نتایج مربوط به سنجش فعالیت آلکالین فسفاتاز سرم و فسفر بیانگر تاثیر مثبت عسل بر جلوگیری از استئوپوروز بود هر چند که در نتایج مربوط به سنجش کلسیم سرم اختلاف معناداری بین گروه ها مشاهده نشد. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که تجویز دگزامتازون، پارامترهای هیستو-مورفومتریک مربوط به استخوان ران موش صحرایی را کاهش داده و سبب ایجاد استئوپوروز می شود و تجویز عسل ارگانیک به همراه دگزامتازون تا حد زیادی مانع از این کاهش در بررسی های بیوشیمیایی شده است. عسل ارگانیک به عنوان یک درمان پروفیلاکتیک در استئوپوروز ناشی از گلوکوکورتیکوئیدها پیشنهاد می شود.

استئوپوروز؛ گلوکوکورتیکوئید؛ عسل ارگانیک؛ آلکالین فسفاتاز؛ کلسیم