کیارش کاویانی کوثرخیزی - دانشگاه علم و فرهنگ تهران
علیرضا بوشهری - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر
منوچهر منطقی - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر

این مقاله به مرور و تحلیل مدل های ارائه شده در ادبیات برای تدوین نقشه راه فناوری در سطوح مختلف از جمله (فرا ملی، ملی، صنعت، بنگاه و ...) می پردازد. امروزه فناوری نقشی اساسی در رقابت پذیری بنگاه ها ایفا می کند، بنابراین می باید بر اساس یک نگاه استراتژیک مدیریت شود. یکی از اهداف اصلی در مدیریت استراتژیک فناوری در سطح یک سازمان، به کارگیری فناوری های مختلف به گونه ای است که تولید ارزش در آن سازمان بیشینه شود. در این راستا، مدیران فناوری به ابزاری نیاز دارند تا از این موضوع اطمینان حاصل کنند. در این راستا نقشه راه فناوری، ابزاری قوی برای پشتیبانی از برنامه ریزی راهبردی کسب و کار، محصول و فناوری است که اطلاعات، فرایند و ابزار لازم برای تولید آنها را فراهم می کند. مدل ها و چهارچوب های مختلفی در زمینه تدوین نقشه راه تکنولوژی ارائه شده اند، اما این مدل ها و چهارچوب ها دارای ویژگی ها و پیش فرض هایی هستند که امکان استفاده از آنها را در شرایط مختلف، محدود می کند. در این مقاله مدل ها و چهارچوب های مختلف پس از تشریح ماهیت و ویژگی شان، بر اساس یک رویکرد نظری مورد ارزیابی و مقایسه قرار می گیرند. پس از مقایسه این روش ها از سه منظر محتوا، فرآیند و زمینه، نقات قوت و ضعف آنها مورد بررسی قرار می گیرند. نتیجه این بررسی و ارزیابی، ارائه یک دسته بندی از مدل ها است که به بنگاه ها کمک می کند، بر اساس اهداف و شرایط خود، مدل مناسب تدوین نقشه راه فناوری را انتخاب کنند.

نقشه راه, تکنولوژی, محتوا, فرایند, زمینه, مطالعه تطییقی