عسل فرج پور - کارشناس ارشد مهندسی حمل و نقل ریل تهران ایران
مهدی قمری نژاد - کارشناس ارشد مهندسی عمران شرکت راه آهن ج.ا.ا، تهران ایران

بسیاری از چالش هایی که در حوزه حمل و نقل ریلی گریبان گیر فعالان آن است در حوزه اختیارات و توانایی های آنان برای حل مشکلنیست. به عبارتی دیگر زمین فعالیت برای این بازیگران به نوعی تنظیم و سیاست گذاری شده که نیروهایی را در جهت کاهش سودآوریبه آنها وارد می کند. آنچه که به عنوان ضرورت اصلاح ساختار صنعت و یا تحول در صنعت شناخته می شود عمدتا منبعث از این عارضهاست. یکی از چهارچوب هایی که در مدیریت و استراتژی به خوبی توانسته است ساختارهای صنایع را مورد ارزیابی قرار داده و تبیین نمایدساختار پیشنهادی از سوی مایکل پورتر می باشد. هدف از این مقاله آن است که با استفاده از چهارچوبی که پورتر در مدل خود ارائه میدهد، ساختار صنعت ریلی ایران در بخش برون شهری مورد پایش قرار داده و عوامل کلیدی تاثیر گذار در آن فهرست بندی و اولویت بندیکند. انتظار می رود که تبیین و شفاف شدن این عوامل بتواند راه را برای سیاست گذاران این صنعت برای اصلاح ساختاری و یا حداقلجلوگیری از فشار عوامل منفی بر سودآوری بازیگران این صنعت کاهش دهد. چارچوب پنج نیرو پورتر در چندین صنعت و حتی در موضوعاتمرتبط با راه آهن های جهان اعمال شده است، اما هنوز در صنعت راه آهن ایران اعمال نشده است. در این مقاله به اعتبارسنجی و اجرایتوسعه چارچوب های مختلف همراه با کاربرد در صنعت راه آهن ایران پرداخته می شود

پنج نیروی پورتر، صنعت ریلی، سیاست گذاری