زهرا موسوی - دانش پژوه دکتری تفسیر تطبیقی، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی
زهرا زارعی - مربی گروه قرآن و حدیث، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی

شناخت تعارضات حدیثی و تلاش برای حل آنها از این باب مهم است که نمی توان گفت معصومان، اندیشه ها و سخنان معارض دارند و نمی­توان احکام متناقض را به آنها نسبت داد. ازاین­رو علما همواره برای جمع روایات متعارض تلاش کرده و آثار علمی قابل­توجهی بر جای نهاده اند. شیخ طوسی از پیشگامان عرصه حل تعارض است که با نگارش کتاب الاستبصار فیما اختلف من الاخبار برای حل اخبار متعارض، خدمت بزرگی به جامعه مسلمانان کرده است. وی با بررسی محتوایی و سندی روایات به این مهم اقدام کرده است. در بررسی محتوایی از روش هایی مانند بیان معانی اخبار، عرضه بر عمل اصحاب و اجماع امامیه، حمل بر استحباب، حمل بر کراهت، حمل بر تقیه، حمل عام بر خاص و در بررسی سندی با نقد روایت یا راوی به­بیان وجوه جمع روایات متعارض می پردازد. پژوهش حاضر به­روش تحلیلی-توصیفی، عملکرد شیخ طوسی در حل تعارض اخبار را با روش جمع­آوری اطلاعات به­صورت کتابخانه ای بررسی می­کند.

تعارض, اختلاف احادیث, مختلف الحدیث, استبصار, اخبار متعارض