علی فولادی نشتا - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمد رضا رضوانی - استاد گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سیدعلی بدری - دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

حکمروایی هنر هدایت سازمان ها و جوامع است. آنچه تعیین کننده محلی بودن حکمروایی است، میزان مشارکت برای تحقق اهداف و خواسته های جامعه محلی است. مطالعه حاضر با هدف تحلیل سطح حکمروایی محلی و عوامل موثر بر آن در روستاهای شهرستان تنکابن با رویکرد تحقیق توصیفی-تحلیلی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه نهادهای متولی مدیریت روستایی (شامل ۵۰ تن از دهیاران و یا اعضای شوراهای اسلامی و کارشناسان بخشداری) و ۳۸۴ تن از سرپرستان خانوار ساکن در ۳۶ روستا از روستاهای بالای ۵۰ خانوار دهستانهای میرشمس الدین، گلیجان، تمشکل، کتری و بلده بوده است. به منظور تحلیل سطح حکمروایی محلی روستایی از آماره t تک نمونه ای و فن تاپسیس و به منظور تحلیل عوامل موثر بر حکمروایی روستایی از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد. شاخص های حکمروایی محلی شامل مشارکت، قانونمندی، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، عدالت محوری، توافق جمعی، شفافیت و کارایی و اثربخشی و عوامل موثر بر حکمروایی محلی شامل عوامل درونی (خصوصیات سازمانی، نیروی انسانی) و عوامل بیرونی (موقعیت مکانی-فضایی، ویژگی های اجتماعی و فرهنگی، ویژگی های اقتصادی) می باشد. نتایج نشان داد حکومت های محلی در زمینه شاخص های حکمروایی محلی با میانگین نمره ۲.۹ از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند. همچنین سطح حکمروایی محلی در ۶۱.۱ درصد روستاها در سطح متوسط قرار دارد. در عین حال نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان می دهد که عوامل درونی ۷۶.۶ درصد و عوامل بیرونی ۹۶.۴ درصد از تغیرات حکمروایی روستایی را تبیین می کنند. در زمینه عوامل درونی درجه دهیاری، درآمد دهیاری، سن و تجربه دهیار با ضریب استاندارد ۷۶۸/۰ ؛ ۳۷۹/۰ و ۲۳۲/۰ و در زمینه عوامل بیرونی مساحت روستا، جمعیت روستا، ثقل و تراکم جمعیتی با ضریب استاندارد ۴۱۱/۰ ؛ ۳۶۱/۰ و ۲۲۳/۰ مهمترین متغیرهای موثر بر حکمروایی روستایی به شمار می آیند.

توسعه روستایی, حکمروایی محلی, شهرستان تنکابن