محمدصادق یوسفی مقدم - دانشیار پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم

اعتکاف اصطلاح و عبادتی شرعی است که بیان حدود و شرایط آن از جمله مکان اعتکاف مستند به نصوص است. بر این اساس برخی از فقیهان اعتکاف را در هر مسجدی هر چند در آن اقامه جماعت نشود جایز دانسته، برخی با استناد به روایات جواز اعتکاف را محدود به مساجد چهارگانه­ ای که پیامبر یا وصی­ اش در آنها اقامه نماز جماعت کرده­ اند، نموده­ و انجام این عبادت را در غیر مساجد یادشده مشروع نمی­ دانند. در مقابل بسیاری از فقیهان انجام این عبادت را به مساجد جامع توسعه داده و انجام آن را در سایر مساجد به قصد رجاء پذیرفته­ اند. در این مقاله با رویکرد نظری و روش توصیفی تحلیلی به بررسی ادله دیدگاهها در باره مکان اعتکاف پرداخته و با بررسی روایات و اقوال فقیهان، عدم انحصار اعتکاف به مساجد اربعه و مسجد جامع به معنای مصطلح ثابت شده و مشروعیت انجام آن در مساجدی که اقامه جماعت در آنها صورت می­ پذیرد به صورت استدلالی شده است.

اعتکاف, عبادت, روایات, مساجد, جماعت, فقه