ثریا خدادادی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان
مصیب پهلوانی - دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان
رمضان حسین زاده - استادیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان

یکی از مهم­ترین مسائل مربوط به محیط­زیست، افزایش مصرف انرژی در فعالیت­های اقتصادی است. انرژی جزو مهم­ترین عوامل توسعه اقتصادی به حساب می­آید، اما رسیدن به توسعه پایدار، بدون در نظر داشتن مسائل زیست­محیطی امکان پذیر نیست. انرژی از یک سو، نهاده تولید محسوب می­شود که استفاده از آن برای رشد اقتصادی ضروری است و از سوی دیگر، مصرف انرژی، موجب انتشار گازهای گلخانه­ای مانند دی­اکسیدکربن و عدم دستیابی به توسعه پایدار می­گردد. بر این اساس هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم (سرریز) شدت مصرف انرژی بر انتشار دی­اکسیدکربن در استان­های ایران طی سال­های ۹۶-۱۳۸۷ (آخرین اطلاعات موجود ترازنامه هیدروکربوری استانی) با استفاده از الگوی اقتصادسنجی فضایی می­باشد. پیش از تخمین مدل، ابتدا آزمون ریشه واحد لوین، لین، چو (LLC) جهت بررسی پایایی متغیرها، برآورد شده، و در ادامه، از آزمون هاسمن و آزمون­های تشخیص والد و والد چندگانه برای انتخاب مدل مناسب استفاده به­عمل آمده، و نتایج حاصل از تخمین مدل، نشان داده است که شدت انرژی، تولید ناخالص داخلی سرانه و جمعیت، اثر مثبت و مستقیم معناداری بر انتشار دی­اکسیدکربن مناطق داشته­اند. همچنین شدت انرژی، تولید ناخالص داخلی سرانه و تغییر ساختار استان­ها، دارای اثرات غیرمستقیم (سرریزی) منفی بر انتشار دی­اکسیدکربن استان­ها می­باشند.

انتشار دی اکسید کربن, مصرف انرژی, اقتصادسنجی فضایی, توسعه پایدار