فریبا نجفی - Kermanshah University of Medical Science
نادر گودرزی - Razi University
محمد مهدی زنگنه - Razi University
اکرم زنگنه - Razi University
لیدا حق نظری - Kermanshah University of Medical Science

چکیده زمینه و هدف: گیاه استویا ربادیانا، اخیرا به عنوان یک عامل ضدالتهاب و آنتی اکسیدان شناخته شده است. با توجه به شیوع فزاینده دیابت، مطالعه حاضر جهت ارزیابی اثرات حفاظت کبدی و ضد دیابتی عصاره الکلی قسمت تلخ گیاه استویا ربادیانا در موش سوری نر دیابتی انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، دیابت با تزریق داخل صفاقی ۶۰ میلی گرم بر هر کیلوگرم وزن بدن استرپتوزوتوسین در ۲۸ موش سوری نر بالغ القا شد و موش ها به طور تصادفی به ۴ گروه تقسیم شدند. گروه کنترل منفی (دیابتی تیمار نشده) نرمال سالین و سه گروه دیگر به ترتیب ۵/۰ میلی گرم بر هر کیلوگرم وزن بدن گلی بنکلامید و ۲۰۰ و ۴۰۰ میکروگرم بر هر کیلوگرم وزن بدن عصاره الکلی استویا ربادیانا را ۱۵ روز به صورت گاواژ دریافت کردند. یک گروه نیز کنترل مثبت (غیردیابتی) در نظر گرفته شد. در روز پایان، سطوح گلوکز خون و آنزیم های آلکالین فسفاتاز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز اندازه گیری شد. در مقاطع بافتی حجم تام کبد، سینوزوئیدها، هپاتوسیت ها، سیاهرگ مرکزی، سیاهرگ باب، سرخرگ کبدی و مجاری صفراوی تخمین زده شد. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبیDuncan  تحلیل شدند. یافته ها: عصاره الکلی استویا ربادیانا توانست قند خون را نسبت به گروه کنترل منفی به طور معناداری کاهش دهد (۰۵/۰>p). سطوح افزایش یافته آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز و حجم تام کبد، هپاتوسیت ها و سینوزوئیدها پس از درمان با دوز بالای عصاره استویا ربادیانا نسبت به گروه های کنترل منفی و گلی بنکلامید کاهش معنی داری نشان داد (۰۵/۰>p). نتیجه گیری: به نظر می رسد عصاره الکلی قسمت تلخ گیاه استویا ربادیانا می تواند قند خون را تنظیم نموده و از تخریب کبد در موش های سوری دیابتی شده پیشگیری نماید. واژه های کلیدی: استویا ربادیانا، استرپتوزوتوسین، موش سوری، کبد

Stevia rebaudiana, Streptozotocin, Mice, Liver, استویا ربادیانا, استرپتوزوتوسین, موش سوری, کبد