ساینا مرتضوی گازار - دانشگاه آزاداسلامی
فرزانه تفویضی - دانشگاه آزاداسلامی
نسیم حیاتی رودباری - دانشگاه آزاداسلامی
پریچهره یغمایی - دانشگاه آزاداسلامی

چکیده زمینه و هدف: تخمک زایی روندی برای تولید مثل جنسی در بسیاری از جانوران است. برخی گیاهان دارویی در روند تخمک گذاری و بارداری موثر بوده و برخی دیگر باعث اختلال در آن می شوند. گیاه مای مرز (Juniper sabina) یکی از گونه های سرو کوهی است. این گیاه در طب سنتی به عنوان سقط کننده مورد استفاده قرار می گیرد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر عصاره الکلی گیاه مای مرز بر روی تغییرات روند تخمک زایی در موش انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، تعداد ۳۰ سر موش ماده بالغ نژاد NMRI با وزن ۳۰ تا ۳۵ گرم به ۵ گروه شامل گروه کنترل، گروه شم و گروه های تجربی ۱، ۲ و ۳ تقسیم شدند. گروه کنترل از آب و غذای مخصوص موش ها که همه گروه ها از آن تغذیه کرده بودند، استفاده کردند. گروه شم که به آن حلال (آب و توئین) داده شد. گروه تجربی ۱، ۲ و ۳ به ترتیب عصاره الکلی گیاه مای مرز را با دوز های ۱۵، ۴۵ و ۱۳۵ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به مدت ۳۰ روز به صورت گاواژ دریافت کردند. در پایان دوره، مقاطعی از سطح تخمدان موش ها تهیه شد. تعداد و قطر فولیکول ها اندازه گیری شد. آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون مقایسات چندگانه Dunnett جهت آنالیز داده ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: افزایش معنی دار در تعداد فولیکول های آتروفیه در دوزهای ۴۵ و ۱۳۵ میلی گرم بر کیلوگرم نسبت به گروه کنترل دیده شد (۰۵/۰ >P). همچنین، تعداد اجسام زرد در هر سه دوز ۱۵، ۴۵ و ۱۳۵ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد (۰۵/۰ >P). تعداد فولیکول های گراف در هر سه دوز ۱۵، ۴۵ و ۱۳۵ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به طور معنی دار نسبت به گروه کنترل کاهش یافت (۰۵/۰ >P). فولیکول های بدوی در هیچ یک از گروه های تجربی دیده نشد. نتیجه گیری: مصرف دوز بالای گیاه مای مرز باعث تغییر در اندازه و تعداد فولیکول های تخمدان می شود. به همین دلیل مصرف این گیاه بایستی با احتیاط بیشتری صورت گیرد. واژه های کلیدی: عصاره گیاه مای مرز، اووژنز، موش نژاد NMRI

Juniperus sabina extract, Oogenesis, NMRI mouse, عصاره گیاه مای مرز, اووژنز, موش نژاد NMRI