امین بهارشاهی - Department of Biology, Faculty of Basic Science, Hakim Sabzevai University, Sabzevar, Iran
علیرضا کیخسروی - ۲- Assistant Prof., Department of Biology, Faculty of Basic Science, Hakim Sabzevai University, Sabzevar, Iran
محمودرضا بهروان - Birjand Hepatitis Research Center & Department of Microbiology, Birjand University of Medical Science, Birjand, Iran

چکیده زمینه و هدف: بیماری لیشمانیازیس از مهم ترین بیماری های ناقل-زاد مشترک بین انسان و حیوان است که توسط گونه های پشه خاکی به انسان انتقال می یابد. مطالعه حاضر با هدف تعیین گونه پشه خاکی های شهرستان زیرکوه و تعیین گونه انگل لیشمانیا در پشه خاکی های این شهرستان با روش RFLP-PCR انجام شد. مواد و روش ها: صید پشه خاکی ها در تابستان ۱۳۹۴ با استفاده از تله چسبان انجام شد و نمونه های ماده صیدشده، ابتدا مونته شده و تعیین گونه شدند. پس از شناسایی پشه خاکی ها، DNA انگل جدا شد و سپس با استفاده از تکثیر ژن ITS-۱ و با استفاده از روش RFLP-PCR اقدام به شناسایی انگل موجود در پشه خاکی ها گردید. یافته ها: در این مطالعه از مجموع ۴۶۰ عدد پشه خاکی جمع آوری شده، ۳۸۰ پشه خاکی مربوط به مناطق حیوانی و ۸۰ پشه خاکی مربوط به مناطق انسانی بودند. از مجموع ۱۱۰ پشه خاکی ماده، Phlebotomus sergenti با فراوانی ۴۲/۵۹% و Sergentomyia sintoni با فراوانی ۲۵/۷% گونه غالب منطقه گزارش شدند، همچنین در قسمت جداسازی انگل از پشه خاکی ها، یک مورد پشه خاکی Ph. sergenti آلوده به انگل شناسایی شد که با استفاده از تکنیک RFLP-PCR و روش هضم آنزیمی، انگل Leishmania tropica تشخیص داده شد. نتیجه گیری: با توجه به حضور انگل L. tropica در منطقه و آلودگی پشه خاکی های Ph. sergenti به این انگل، شبکه بهداشت این شهرستان باید مراقبت های لازم در جهت کنترل بیماری لیشمانیازیس جلدی را مدنظر قرار دهد. واژه های کلیدی: پشه خاکی، لیشمانیا، لیشمانیوز جلدی، زیرکوه

Sand flies, Leishmania, Cutaneous Leishmaniasis, Zirkooh, پشه خاکی, لیشمانیا, لیشمانیوز جلدی, زیرکوه