محمد فرح بخش - Rafsanjan University of Medical Sciences
حمید حکیمی
رضا بهرام آبادی
محمدرضا ذوالفقاری
نادر درکی

زمینه و هدف: باکتری های پروبیوتیک از جمله مکلمل های غذایی هستند که اثرات مفیدی بر سلامت انسان دارند. استفاده روزافزون از فرآورده های لبنی صنعتی به جای سنتی ممکن است منجر به افزایش احتمال حذف باکتری های پروبیوتیک شود. هدف از این مطالعه، جداسازی لاکتوباسیل ها از ماست های سنتی مناطق روستایی شهرستان رفسنجان و بررسی اثرات ضد باکتریایی آن ها بر علیه چهار باکتری بیماری زای شایع می باشد.   مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی که در سال ۱۳۹۱ انجام شد،۴۰ نمونه ماست محلی از چهار منطقه روستایی تهیه و با استفاده از محیط کشت اختصاصی ( MRS ) ، روش های غربالگری انتخابی، تست کاتالاز و تست های بیوشیمیایی مربوطه لاکتوباسیلوس های پروبیوتیک جداسازی شدند. پس از جداسازی ، با استفاده از روش دیسک دیفیوژن و چاهک، اثرات ضد باکتریایی این پروبیوتیک ها بر علیه باکتری های بیماری زای شایعی همچون استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیا کولی، استرپتوکوک پیوژنز و پروتئوس ولگاریس بررسی شد.   یافته ها: از ۴۰ نمونه ماست محلی، در مرحله اول ۳۳ سویه باکتری مقاوم به اسید جداسازی شد و در مراحل بعدی نهایتا ۹ سویه با مقاومت زیاد به اسید و املاح صفراوی جداسازی شدند. این باکتری ها شامل: لاکتوباسیلوس های کازئی (در دو محل)، رامنسوس ، پلانتاروم، اسیدوفیلوس، بولگاریکوس ، دلبروکی، فرمنتوم، و برویس بود. همه سویه های پروبیوتیکی قادر به از بین بردن باکتری های بیماری زا شدند و بیشترین اثر ضد باکتریایی از لاکتوباسیلوس پلانتاروم مشاهده شد.   نتیجه گیری : امکان وجود باکتری های پروبیوتیک با فعالیت ضد باکتریایی بر علیه بعضی از باکتری های بیماری زا در ماست هایی که به صورت سنتی تهیه می شوند وجود دارند و می توان از آن ها در تولید فرآورده های لبنی صنعتی استفاده کرد.   واژه های کلیدی: باکتری پروبیوتیک ، ضد میکروبی ، ماست های سنتی ، لاکتوباسیلوس

Probiotic Bacteria, Antimicrobial, Traditional yogurts, Lactobacillus, باکتری پروبیوتیک, ضد میکروبی, ماست های سنتی, لاکتوباسیلوس