محسن محبی - نویسنده مسئول، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
اعظم امینی - عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

انصاف ازجمله مفاهیم چندلایه و پیچیده ای است که هم در دکترین، همواره مورد بحث بوده، و هم در رویه دیوان دائمی و دیوان بینالمللی دادگستری و سایر مراجع قضایی بین المللی به کرات مورد استناد قرار گرفته است. قضات دیوان نیز در نظرات جداگانه خود به مناسبتهای مختلف، مفهوم انصاف را مورد بحث و استناد قرار داده اند. دیوان بینالمللی، با استفاده از ظرفیت قاعدهسازی اصل انصاف در حل و فصل دعاوی، نقش موثری در عینیت یافتن برخی از مصادیق انصاف در حقوق بینالملل داشته و در فرایند تفسیر، گاه از اصل کلی انصاف، استنباط های اثرگذاری انجام داده که در فهم محتوای انصاف و معیارهای حقوقی آن راهگشاست. در مقاله حاضر، با تجزیه و تحلیل بعضی از رویه های دیوان بین المللی، ظرفیت های اصل کلی انصاف به ویژه ظرفیت قاعده سازی آن در راستای توسعه حقوق بین الملل و پویایی آن مورد بحث قرار گرفته است.

انصاف, اصول منصفانه, اصول کلی حقوق, حسن نیت, استاپل