عزیز الله شیخ - مدرس دانشگاه و امام جمعه حوزه علمیه قم

در خصوص رابطه علم دینی با واقعگرایی و نسبیت گرایی نظریات مختلفی مانند: علم دینی مبتنی بر مابعد اثبات گرایی، مبتنی بر معرفت شناسی، مستقل از ذهن و اجتماع، نفی کاشفیت مطلق، مطرح شده، اما هیچ یک از این نظریات کامل نیستند، هر یک از نظریات، معایبی دارد که در واقع معایب همه نظریه ها بر این مسئله بر می گردد که استدلال های آن ها برای نفع واقعگرایی معرفت شناختی و نظریه تطابقی صدق کافی نیست. به عبارت دیگر واقعگرا نبودن، در یک حوزه معرفتی مستلزم واقعگرا بودن در یک حوزه معرفتی دیگر است و هیچ فیلسوفی نمی تواند مطلقا ضد واقع گرا باشد

علم دینی، واقع گرایی، نسبیت گرایی، معرفت شناسی