ملیحه فلاح پور - دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
علیرضا قنبری - استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
پریسا کوباز - استادیار، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران
اسماعیل چمنی - استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
پژمان آزادی - دانشیار، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات ترویج و آموزش کشاورزی، کرج، ایران

تشکیل ساقه گل دهنده در لیلیوم نیازمند تولید سوخک تجاری و شکست خواب آن می باشد. تحقیق حاضر در سه آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. آزمایش اول شامل ارزیابی اثر رقم و نفتالین استیک اسید (NAA) (۱۰۰ میلی گرم در لیتر) بر نرخ سوخک زایی از فلس بود. در آزمایش دوم با هدف بررسی اثر بستر کشت و اندازه اولیه سوخک بر درصد تغییر اندازه سوخک طی کشت، سوخک ها از نظر محیط پیرامون در سه اندازه دسته بندی و در دو بستر پیت:پرلیت (۳۰:۷۰) و ماسه کشت شدند. در این دو آزمایش از شش هیبرید تجاری استفاده شد. در آزمایش سوم اثر اندازه سوخک و تیمارهای سرمادهی، گرمادهی و جیبرلیک اسید در شکست خواب سه رقم برتر بررسی شد. در آزمایش اول استفاده از NAA در سوخک زایی فلس ها اثر مثبت نداشته و بیشترین تعداد سوخک (۱/۴ سوخک به ازای هر فلس) توسط فلس های تیمار نشده با NAA در رقم ‘Pinnacle’، تولید شده است. طبق نتایج آزمایش دوم، بزرگترین اندازه سوخک و بستر پیت:پرلیت بهترین نتایج را نشان دادند. در واقع بالاترین درصد تغییر محیط پیرامون (۷/۹۹ درصد) و بیشترین درصد تغییر وزن (۵۶/۱۸۰ درصد) در بزرگترین اندازه سوخک رقم ‘Pinnacle’ در بستر پیت:پرلیت دیده شد. طبق نتایج آزمایش سوم، بیش از ۶۰ درصد سوخک های تیمار شده با جیبرلیک اسید در ارقام ‘Pinnacle’ و ‘Eyeliner’ گلدهی داشته و بزرگترین غنچه (۵۷/۸ سانتی متر) توسط بزرگترین سوخک در ‘Pinnacle’ تولید شد. بنابراین می توان ‘Pinnacle’ و ‘Eyeliner’ را به عنوان ارقام مناسب برای تکثیر و جیبرلیک اسید را جایگزین سرمادهی جهت شکست خواب معرفی نمود.

سرمادهی, فلس, لیلیوم, نفتالین استیک اسید