طاهره قلیپور
منیره انوشه
فضلالله احمدی

زمینه و هدف: تحقیقات بسیار نشان می­دهند که مصرف میوه و سبزی به پیشگیری از بیماری­های عمده نظیر بیماری های قلبی، برخی انواع سرطان­ها و بیماری­های مزمن دیگر مانند سکته مغزی و دیابت نوع II کمک می­کند. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر مشارکت دانش­آموزان دختر بر میزان مصرف میوه و سبزی در خانواده در سال ۱۳۸۵ انجام شده است.   روش بررسی: این مطالعه یک تحقیق نیمه­تجربی با دو گروه آزمون و شاهد است. نمونه­های پژوهش شامل ۲۰۰ نفر از دانش­آموزان پایه دوم راهنمایی تبریز بودند که ۱۰۰ نفر در گروه آزمون و ۱۰۰ نفر در گروه شاهد در پژوهش مشارکت نمودند. ابزار گردآوری داده­ها شامل پرسشنامه و چک لیست بود که پیش از اجرای برنامه مشارکتی در گروه آزمون توسط تمامی نمونه­های پژوهش تکمیل شد. سپس جلسات آموزشی و برنامه مشارکتی در گروه آزمون اجرا شد و پس از آن نمونه­ها به مدت یک ماه مورد پیگیری قرار گرفتند و پس از این مدت مجددا پرسشنامه و چک لیست­ها توسط آن ها تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل آماری توسط SPSS انجام شد.   یافته­ها: آزمون آماری کای دو با ۰۵/۰< P نشان داد که دو گروه آزمون و شاهد از نظر متغیرهای موثر بر الگوی غذایی یکسان هستند. آزمون آماری آماری تی مستقل نشان می­دهد که بین میزان مصرف میوه و سبزی توسط خانواده در دو گروه آزمون و شاهد قبل از مداخله تفاوت معنادار آماری وجود ندارد (۰۵/۰< P )، در حالی که پس از مداخله بین دو گروه تفاوت معنی دار آماری وجود داشت (۰۰۰/۰= P ). نتایج آزمون آماری تی زوج نیز بعد از مداخله، در گروه آزمون تفاوت معنی دار در میزان مصرف میوه و سبزی خانواده نسبت به قبل از مداخله نشان داد (۰۰۰/۰= P )، در حالی که در گروه شاهد تفاوت معنی دار نبود.   یافته­ها نشان می­دهند که مشارکت دانش­آموزان دختر در افزایش مصرف میوه و سبزی در خانواده موثر بوده است. نکته جالب توجه این است که مصرف میوه و سبزی در خانواده­ها با وجود افزایش معنادار پس از مداخله هنوز به مقدار حداقل ۵ واحد به ازای هر فرد نرسیده است که این امر لزوم اقدام و بررسی بیشتر در این زمینه را نشان می­دهد.   نتیجه گیری: با توجه به یافته­های این پژوهش، پرستاران بهداشت جامعه و مراقبین بهداشت در مدارس می­توانند از رویکرد مشارکت دانش­آموزان در افزایش مصرف میوه و سبزی در خانواده به عنوان یک شیوه موثر استفاده نمایند.

Fruit and vegetable consumption, Participation,Girl students,Family., مصرف میوه و سبزی،مشارکت، دانش آموزان دختر، خانواده