مریم احسانی - Nursing and Midwifery Care Research Center, Faculty of Nursing and Midwifery, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
مهناز سید الشهدایی - Nursing and Midwifery Care Research Center, Faculty of Nursing and Midwifery, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
شیما حقانی - Nursing and Midwifery Care Research Center, Faculty of Nursing and Midwifery, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
صمد شجاعی مطلق - Nursing and Midwifery Care Research Center, Faculty of Nursing and Midwifery, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

زمینه و هدف با وجود آنکه بیماری کووید-۱۹ می تواند افراد را در گروه های مختلف سنی تحت تاثیر قرار دهد، شرایط ازنظر میزان مواجهه و شدت عوارض در مبتلایان به دیابت به مراتب بیشتر از جمعیت عمومی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین دانش، نگرش و عملکرد افراد مبتلا به دیابت در رابطه با بیماری کووید-۱۹ در مراکز آموزشی درمانی منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال ۱۴۰۰ انجام شد. روش بررسی این مطالعه یک پژوهش توصیفی مقطعی است که ۳۸۴ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ مراجعه کننده به بیمارستان های فیروزگر و حضرت رسول (ص) تهران در بازه زمانی آذر سال ۱۴۰۰ تا خرداد سال ۱۴۰۱ در آن شرکت داشتند. روش نمونه گیری به صورت مستمر و ابزارهای استفاده شده شامل فرم اطلاعات جمعیت شناختی و پرسش نامه دانش، نگرش و عملکرد طراحی شده توسط هنرور و همکاران بود. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و آمار توصیفی ( فراوانی مطلق و نسبی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون همبستگی پیرسون) انجام شد.  یافته ها براساس نتایج حاصل از این پژوهش، میانگین سنی مشارکت کنندگان ۴۰/۱۱ سال با انحراف معیار ۱۵/۲۰ سال بود. ۹۴/۸ درصد مشارکت کنندگان دانش متوسط و کافی را در رابطه با کووید-۱۹ داشتند. میانگین نمره نگرش در این بیماران ۴/۸۹±۳۰/۹۰ و در سطح متوسط به بالا برآورد شد. سهم افراد دارای عملکرد ضعیف نسبت به کووید-۱۹صرفا ۱/۳ درصد بود. در این مطالعه، بین وضعیت تاهل ( ۰/۰۰۶=P) و وضعیت اشتغال (۰/۰۰۱>P) با میانگین دانش بیماران، ارتباط معنادار آماری مشاهده شد (۰/۰۵>P). علاوه براین بین تحصیلات افراد با میانگین نگرش (۰/۰۱۵=P) و همچنین بین متغیرهای جنسیت (۰/۰۱۰=P)، وضعیت تاهل (۰/۰۰۱=P) و نوع دیابت ( ۰/۰۰۱>P) با عملکرد افراد، ارتباط معنادار آماری وجود داشت. همچنین بین مدت زمان ابتلا به بیماری با نگرش (۰/۰۲۷>P) و با دانش افراد (۰/۰۰۱>P) در مورد کووید-۱۹ ارتباط معنی دار آماری وجود داشت. نتیجه گیری سطح دانش، نگرش و عملکرد مبتلایان به دیابت درباره بیماری کووید-۱۹، در این مطالعه در سطح مطلوبی قرار داشت. این نتیجه، به منزله تاییدی برای موفقیت اقدامات انجام شده در راستای آموزش این دسته از بیماران توسط دستگاه های مسئول نظیر مراکز بهداشتی درمانی و رسانه هاست و ضرورت افزایش سواد سلامت افراد جامعه به ویژه در شرایطی نظیر همه گیری ها را بیش از پیش آشکار می کند.

Knowledge, Attitude, Practice, Diabetes, COVID-۱۹, دانش, نگرش, عمکلرد, دیابت, کووید-۱۹