خاستگاه و دگرگونی های ماگمایی سنگ های خروجی قلیایی نوزا در منطقه نهبندان-آساگی، شرق ایران
عنوان مقاله: خاستگاه و دگرگونی های ماگمایی سنگ های خروجی قلیایی نوزا در منطقه نهبندان-آساگی، شرق ایران
شناسه ملی مقاله: JR_IJCM-28-2_001
منتشر شده در در سال 1399
شناسه ملی مقاله: JR_IJCM-28-2_001
منتشر شده در در سال 1399
مشخصات نویسندگان مقاله:
ندا مختاری - دانشگاه سیستان و بلوچستان
علی احمدی - دانشگاه سیستان و بلوچستان
حسن میرنژاد - دانشگاه میامی
خلاصه مقاله:
ندا مختاری - دانشگاه سیستان و بلوچستان
علی احمدی - دانشگاه سیستان و بلوچستان
حسن میرنژاد - دانشگاه میامی
سنگهای خروجی قلیایی نوزا در مناطق نهبندان و آساگی شامل بازانیت، هاوائیت، موژهآریت و بنموریت هستند. در بازانیتها، مقادیر به نسبت کم Mg#، Ni و Cr بیانگر رخداد جدایش الیوین و کلینوپیروکسن از ماگمای اولیه سازنده آنهاست. همچنین در سنگهای هاوائیت، موژهآریت و بنموریت کاهش مقادیر CaO، TiO۲، FeOt، عناصر خاکی نادر متوسط (MREE) و سنگین (HREE) با افزایش مقدار SiO۲ نشان دهنده تاثیر فرایند جدایش کانیهای آمفیبول، کلینوپیروکسن و اکسیدهای آهن و تیتان بر تغییرات ترکیب آنهاست. در بازانیتها، هاوائیتها و موژهآریتهای دارای کمتر از ۵۲ درصد وزنی SiO۲، مقدار بالای Nb/U و نبود ناهنجاری منفی Nb و Ta نشان از بی اثر بودن و یا اثر ناچیز فرایند آلایش پوستهای بر ترکیب این سنگها دارد. ویژگیهای زمین شیمیایی و وجود بیگانه بلورهای کوارتز در سنگهای جدایش یافته تر، مانند تعدادی از موژهآریتها و بنموریتها، نشانگر اثر به نسبت بیشتر آلایش با پوسته قارهای است. مقادیر و نسبتهای عناصر کم مقدار در این سنگها شبیه بازالتهای قلیایی جزایر اقیانوسی (OIB) است. مقدار نسبتهای N(Tb/Yb) بیش از ۸۰/۱ و N(Dy/Yb) بیش از ۶۰/۱ در این سنگها نیز بیانگر ناشی شدن ماگماهای سازنده آنها از یک گوشته سست کرهای در عمق پایداری کانی گارنت است. همچنین، مدل سازی ذوببخشی نشان میدهد که ماگمای سازنده بازانیتها برآمده از ۵ تا ۷ درصد ذوببخشی و برای سایر نمونهها از ۲ درصد ذوب بخشی یک خاستگاه گارنت لرزولیتی است.
کلمات کلیدی: alkaline, basanite, hawaiite, mugearite, benmoreite, Sistan Suture Zone, قلیایی؛ بازانیت؛ هاوائیت؛ موژه آریت؛ بنموریت؛ پهنه زمین درز سیستان.
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1714592/