زمین شیمی و سنگ زایی سنگ های دیابازی سازند هرمز، واقع در استان هرمزگان (جنوب ایران)
عنوان مقاله: زمین شیمی و سنگ زایی سنگ های دیابازی سازند هرمز، واقع در استان هرمزگان (جنوب ایران)
شناسه ملی مقاله: JR_IJCM-26-3_010
منتشر شده در در سال 1397
شناسه ملی مقاله: JR_IJCM-26-3_010
منتشر شده در در سال 1397
مشخصات نویسندگان مقاله:
پریچهر احمدی مقدم - University of Hormozgan
محسن مرتضوی - University of Hormozgan
محمد پوستی - University of Hormozgan
حمید احمدی پور - Shahid Bahonar University
خلاصه مقاله:
پریچهر احمدی مقدم - University of Hormozgan
محسن مرتضوی - University of Hormozgan
محمد پوستی - University of Hormozgan
حمید احمدی پور - Shahid Bahonar University
سازند هرمز یک توالی از سنگهای تبخیری - آتشفشانی متغیر در گنبدهای نمکی است که سنگهای آتشفشانی آن اغلب اسیدی و بطور کلی کمتر از یک سوم بازی هستند. در پروتروزوئیک پسین (۶۲۰-۶۴۰ میلیون سال پیش)/ نئوپروتروزوئیک - کامبرین پیشین، در نتیجهی کافتشدگی حوزههای کوچک در قسمت شمالی صفحهی عربستان، در طول بیشتر حوزهی خلیج فارس و معادل آن در عمان، نمک آرا، ایجاد شدهاند. دیاباز معمولترین سنگ بازی سازند هرمز است. دیابازهای مورد بررسی، در صحرا به صورت برآمدگیهای استوک مانند و دایک به شدت دگرسان شده دیده میشوند. این سنگها شامل کانیهای اولیهی پلاژیوکلاز، پیروکسن و کمتر الیوین بوده که در حال تجزیه به انواع کانیهای ثانویه هستند بافتهای اولیهی دیابازها، پوست ماری، پورفیری و ریزسنگی جریانی هستند. ۲۲ نمونه از دیابازهای سازند هرمز انتخاب شده از ۷ گنبد نمکی جنوب ایران، به روش طیفسنجی فلئورسانس پرتو x (XRF) و جرمی پلاسمای جفت شده القایی (ICP-MS) بررسی شدند. این سنگها بر نمودارهای زمینشیمیایی، در گستره بازالتهای تولئیتی و بازالتهای پشتهی میان اقیانوسی (MORB) قرار میگیرند. با توجه به مقادیر عناصر اصلی و کمیاب، این دیابازها با تبلور جدایشی، در یک مخزن ماگمایی یا در مسیر رسیدن به سطح زمین قرار گرفتهاند. بر اساس الگو و مقادیر عناصر خاکی نادر (REE) این نمونهها، سنگ مادر ماگمای سازندهی آنها، درجات متوسطی از ذوب بخشی را تجربه کرده و این دیابازها طی تکامل ماگمایی دچار آلودگی پوستهای خفیفی شدهاند. بر اساس مقدار نسبتهای عناصر کمیاب، احتمالا از یک خاستگاه گوشتهای تهیشده تا انتقالی، از یک ناحیهی خاستگاه اسپینل پریدوتیت و فاقد گارنت ناشی شدهاند. در نتیجه، میتوان گفت که دیابازهای سازند هرمز، فراورده کافتشدگی نئوپروتروزوئیک تا کامبرین پیشین بخش شمالی صفحهی عربستان هستند. آنها ترکیبات شیمیایی مشابه بازالتهای تولئیتی آرکئن دارند و همه ویژگیهای و یک سنگسبز را نشان میدهند.
کلمات کلیدی: Hormuz Formation, diabase, Arabia plate, گنبد نمکی؛ سازند هرمز؛ نئوپروتروزوئیک - کامبرین پیشین؛ دیاباز؛ سنگ سبز.
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1714714/