فرهاد آلیانی - دانشگاه بوعلی سینا
زینب دارایی زاده - دانشگاه بوعلی سینا

مجموعه افیولیتی کرمانشاه در پهنه ساختمانی زمین­ساختی غرب ایران در بخش شمالی روراندگی اصلی زاگرس قرار دارد و بخشی از کمربند افیولیتی بشدت گسیخته کرمانشاه پنجوین محسوب می­شود. وجود پهنه چند دگرگونه در منطقه در اصل به توسعه افیولیت­ها و جایگیری زمین­ساختی آنها وابسته است. برخی از سنگ­های دگرگونی موجود در منطقه (یشم و بدل یشم) دارای سختی، وزن مخصوص و تراکم بالا بوده و شامل کانی­هایی چون ترمولیت، اکتینولیت، پلاژیوکلاز، کلینوکلر و گارنت گروسولار هستند. سنگ­های دگرگونی دربردارنده ترمولیت بسیار متراکم و نفریت موجود در منطقه و نیز سرپانتینیت­های آنتی­گوریتی بسیار متراکم موسوم به باونیت، گواهی روشن بر رخداد پدیده فرورانش و رخداد دگرگونی فشار بالا در منطقه هستند. سرپانتینیت­های منطقه با مقدار آنتی­گوریت و کروم مگنتیت بسیار بالا و نیز افت گرمایی (LOI) نسبتا کم (۱/۱۲-۹/۱۰ درصد وزنی) با دگرگونی رخساره شیست آبی دما متوسط تا بالا مشخص می­شوند. این شرایط دگرگونی برآمده از سرپانتی­شدن پروتولیت­های هارزبورژیتی به­شدت تهی شده­ای است که در اثر ذوب­بخشی گسترده (بیش از ۱۵ درصد، مطابق با محیط فرورانشی آبدار) رخ داده­اند. گابروها در مجموعه افیولیتی دچار دگرسانی نوع رودنژیتی شده­اند، این گابروهای رودنژیتی، در ادامه یک فرایند رودنژیت­زدایی را نیز پشت سر گذارده­اند.

Nephrite, Jade, simulants of Jade, serpentinite, bowenite, high pressure metamorphism, subduction, Kermanshah Ophiolite., نفریت؛ یشم؛ بدل یشم؛ سرپانتینیت؛ باونیت؛ دگرگونی فشار بالا؛ فرورانش؛ افیولیت کرمانشاه.