مهدی غارسی - دانشگاه شهید بهشتی
ایرج رسا - دانشگاه شهید بهشتی
محمد یزدی - دانشگاه شهید بهشتی

کانسار اسکارن مزرعه در کمربند فلززایی قفقاز کوچک – البرز غربی بر اثر تزریق توده گرانیتوییدی شیورداغ به سن اولیگومیوسن به درون مجموعه کربناته، آتشفشانی قدیمی­تر و به شکل برون اسکارن گارنت اپیدوت­دار ایجاد شده است. ترکیب کانی­شناسی فلزی شامل مگنتیت، پیریت، کالکوپیریت، بورنیت، کوولیت، هماتیت، گوتیت و مالاکیت است و بیشتر کانه­زایی در مرحله اسکارن پسرونده ایجاد شده است. نتایج تجزیه عناصر فرعی نشانگر تاثیر شاره­های با خاستگاه پوسته بر توده نفوذی طی فرآیندهای اسکارن­زایی است. در کانی­های کوارتز و کلسیت نمونه­های اسکارن دو دسته شاره درگیر نوع (L+V) با شوری کم تا متوسط (۵۷/۱ تا ۹۴/۱۷درصد وزنی نمک) و گستره دمای همگن­شدگی ۱۲۰ تا ۳۵۶ درجه و نوع (L+V+S)  با شوری زیاد (۰۶/۳۲ تا ۷۷/۴۱ درصد وزنی نمک) و گستره دمای همگن­شدگی ۲۲۷ تا ۳۷۵ درجه سانتی­گراد دیده می­شوند که هر دو در مرحله اسکارن پسرونده ایجاد شده­اند. خاستگاه میانبارهای شاره­ای نوع(L+V)  و نوع (L+V+S) به ترتیب شاره­های دگرگونی و ترکیب ماگمایی – شورابه­های سطحی هستند. دو فرآیند آمیختگی هم­دمای شاره­های با شوری مختلف و رقیق­شدگی سطحی شاره­ها بر اثر مخلوط شدن آب­های جوی با شاره­های ماگمایی- دگرگونی عوامل اصلی تکوین شاره­های کانه­ساز هستند. فشار شاره در زمان تشکیل کانسنگ در حدود ۱۰۰ بار و دمای تقریبی بین ۲۵۰ تا ۳۴۰ درجه سانتی­گراد بوده است و بر این اساس می­توان کانسار اسکارن مزرعه را با ژرفای تشکیل ۳۵۰ تا ۴۰۰ متر نسبت به سطح ایستابی قدیمی، به عنوان یک کانسار اسکارن کم ژرفا معرفی کرد.

Western Alborz- lesser Caucasus metallogenic belt, Mazraeh deposit, skarn, fluid inclusions, microthermometry., کمربند فلززایی قفقاز کوچک - البرز غربی؛ کانسار مزرعه؛ اسکارن؛ میانبارهای شاری؛ ریزدماسنجی.