اسماعیل صیدی - دانشگاه پیام نور تهران
شمس اله عبداله پور - دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
ارژنگ جوادی - کشاورزی مرکز تحقیقات مهندسی جهاد کشاورزی کرج
محمد مقدم - دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

با توجه به اهمیت نقش شیاربازکن ها در تعیین خصوصیات فیزیکی شیار بذر به ویژه در بذرکارهای مورد استفاده در سیستم بی خاک ورزی یک مطالعه موردی جهت بهبود عملکرد شیاربازکن دودیسکی با افزودن دو بشقاب جانبی به آن انجام پذیرفت. هدف برطرف کردن نقایصی مانند عدم جداسازی موثر بذر و کود، فشردن بقایای گیاهی به درون شیار بذر و عدم توانایی در کاهش تراکم خاک در ناحیه قرارگیری بذر بود. در این راستا شیاربازکن نوین ساخته شد و عملکرد آن با نوع دودیسکی رایج مقایسه گردید.  آزمایشات در یک سویل بین در سه سطح از سرعت پیشروی (سه، شش و هشت کیلومتر بر ساعت) و دو سطح تراکم از خاک (۴/۱ و ۱/۱ مگاگرم بر مترمکعب) و دو سطح از تراکم بقایای گیاهی (یک و دو  تن در هکتار) در قالب یک طرح فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی و با سه تکرار برای هر تیمار انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که شیاربازکن نوین بذر و کود را به شکل موثری از یکدیگر جدا می کند، تراکم خاک را در ناحیه قراگیری بذر بیش از نوع دودیسکی کاهش می دهد و از ورود بقایا به منطقه قرارگیری بذر جلوگیری می کند. لیکن مقدار برهم خوردن خاک در شیار به جا مانده از شیاربازکن نوین بیشتر است. البته این شیاربازکن دو ردیف بذر را به طور همزمان در فاصله ۵/۴ سانتی متری در طرفین و پنج سانتی متر بالاتر از محل قرارگیری کود قرار می دهد.

بستر بذر, بی خاک ورزی, شیاربازکن دودیسکی