نیازعلی ابراهیمی پاک - دانشیار/ بخش تحقیقات آبیاری و فیزیک خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
شهرام امیدواری - استادیار/ بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
صمد عبدی - استادیار/ بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران

به منظور تعیین سطوح بهینه کود آلی و نیتروژنی برای کشت گیاه در تناوب گندم-ذرت علوفه ای در شهرستان خرم آباد در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ طرح آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل: الف) کود آلی به عنوان تیمار اصلی: M۱ (شاهد)، M۲ (۱۰ تن کود دامی بر هکتار)،M۳  (۲۰ تن کود دامی بر هکتار)، M۴ (۱۰ تن کود کمپوست بر هکتار) و M۵ (۲۰ تن کود کمپوست بر هکتار). ب) مصرف کود اوره بر اساس آزمون خاک به عنوان تیمار فرعی: N۱ (شاهد)، N۲ (۱۰۰ درصد)، N۳ (۷۵ درصد)، N۴ (۵۰ درصد) بود. نتایج نشان داد که در گندم بیش ترین عملکرد کاه در تیمار M۲N۳ نسبت به شاهد ۵۷/۲ درصد افزایش، بیش ترین عملکرد دانه در تیمار M۱N۳ نسبت به شاهد ۳۳/۶ درصد افزایش، بیش ترین عملکرد کل در تیمار M۲N۳ نسبت به شاهد ۳۹/۸ درصد افزایش، بیش ترین شاخص برداشت مربوط به تیمار M۴N۴ نسبت به شاهد ۱۱/۳ درصد افزایش، بیش ترین تعداد دانه در خوشه مربوط به تیمار M۳N۲ نسبت به شاهد ۵۰ درصد افزایش و بیش ترین وزن هزار دانه مربوط به تیمار M۴N۳ است که نسبت به شاهد ۱۶/۶ درصد افزایش داشت و با تیمار M۳N۳ اختلاف معنا دار ندارد. در ذرت بیش ترین وزن تر اندام هوایی مربوط به تیمار M۱N۳ نسبت به شاهد ۳۴/۳ درصد افزایش، بیش ترین غلظت نیتروژن M۲N۲ نسبت به شاهد ۱۶/۷ درصد افزایش، بیش ترین پروتئین دانه مربوط به تیمار M۲N۲ نسبت به شاهد ۱۵/۸ درصد افزایش است. بنابراین، مصرف ۷۵ درصد نیتروژن آزمون خاک برای گندم (۱۸۷/۵ کیلوگرم اوره در هکتار) و ۱۰۰ درصد آزمون خاک (۲۰۰ کیلوگرم اوره در هکتار) برای ذرت و هم چنین مصرف ۱۰ تن در هکتار کود دامی اثر مفیدی بر صفات رشدی گندم و ذرت در شرایط آزمایش دارد. به طور کلی برای گندم، مصرف ۲۰ تن کود کمپوست در هکتار به همراه ۵۰ درصد کود اوره توصیه شده بر مبنای آزمون خاک (تیمار M۵N۴) بیش ترین اثر را بر عملکرد دانه نشان داد. در مورد ذرت تیمار M۴N۴ (مصرف ۱۰ تن کود کمپوست در هکتار به همراه ۵۰ درصد کود اوره توصیه شده بر مبنای آزمون خاک) بیش ترین تاثیر را بر وزن تر داشت.

اوره, آزمون خاک, کمپوست, کود دامی, ماده آلی