داوود رودی - مربی پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- کرج
حسن امیری اوغان - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- کرج
بهرام علیزاده - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- کرج

تاریخ کاشت عامل مهمی است که عملکرد و صفات وابسته به آن را تحت تاثیر قرار می­دهد و سبب می­شود که شرایط محیطی حادث در زمان سبزشدن، استقرار و بقای گیاهچه مناسب گیاه باشد. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طی دو سال زراعی ۸۱-۱۳۷۹ در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به اجرا در آمد. کرت های اصلی شامل تاریخ کاشت در چهار سطح ۲۰ و ۳۰ شهریورماه و ۹ و ۱۹ مهرماه و کرت های فرعی شامل ارقام SLM۰۴۶، Zarfam، Colvert و Orient بود. در طول فصل زراعی، صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه­های فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، میزان روغن و عملکرد روغن یادداشت­برداری و اندازه­گیری شدند. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، عملکرد روغن، تعداد خورجین در بوته، تعداد شاخه های فرعی و وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود. بیش­ترین عملکرد دانه (۳۲۹۵و ۲۸۷۷ کیلوگرم در هکتار) به ترتیب مربوط به تاریخ کاشت ۲۰ و ۳۰ شهریور بود. عامل رقم تنها برای تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه در سطح احتمال یک درصد معنی­دار شد و بیش­ترین تعداد دانه در خورجین ۳/۲۴ و      ۲/ ۲۴ عدد به ترتیب مربوط به ارقام SLM۰۴۶ و Orient بود. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم تنها برای تعداد شاخه های فرعی و تعداد دانه در خورجین در سطح احتمال ۵ درصد معنی­دار شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بهترین تاریخ کاشت در منطقه کرج ۲۰ تا ۳۰ شهریور ماه است و با تاخیر در کاشت، عملکرد ارقام کلزا به دلیل کاهش معنی­دار در اکثر اجزای عملکرد کاهش می­یابد

اجزای عملکرد, تاریخ کاشت, رقم, عملکرد دانه, کلزا