سید محمدحسین حجت - دانشجوی دکتری تخصصی، گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران.
محمدحسین مرحمتی زاده - دانشیار، گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران.

با وجود اهمیت بالای هلیکوباکتر پیلوری، هنوز منشا اصلی باکتری و راه­های انتقال آن به جوامع بشری مشخص نشده است. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی شیوع و ژنوتایپینگ ایزوله­های هلیکوباکتر پیلوری جدا شده از نمونه­های شیر خام انجام پذیرفت. در کل ۱۸۰ نمونه شیر خام گاو، گوسفند و بز از استان فارس به صورت تصادفی جمع آوری شد. حضور هلیکوباکتر پیلورری در نمونه های شیر خام با استفاده از کشت میکروبی بررسی شد. DNA ژنومی از جدایه­های هلیکوباکتر پیلوری استخراج و فراوانی انواع ژنوتیپ های VacA، CagA، IceA و OipA با استفاده از واکنش زنجیره­ای پلیمراز، ارزیابی شد. در کل ۵۳ نمونه از ۱۸۰ (۴۴/۲۹ درصد) نمونه شیر خام آلوده به هلیکوباکتر پیلوری بودند. شیوع آلودگی در نمونه­های شیر خام گاو، گوسفند و بز به ترتیب ۲۰، ۳۳/۳۸ و ۳۰ درصد بود. VacA s۱a (۷۱/۶۹ درصد)، m۱a (۹۲/۶۷ درصد)، s۲ (۲۶/۶۲ درصد) و m۲ (۴۹/۵۸ درصد) و cagA (۹۴/۵۰ درصد)  فراوان­ترین ژنوتیپ­های ردیابی شده بودند. نادرترین ژنوتیپ­های ردیابی شده به ترتیب VacA s۱c (۵۴/۷ درصد)، s۱b (۹۸/۱۶ درصد) و m۱b (۸۶/۱۸ درصد) و iceA۲ (۵۴/۷ درصد) بودند. S۱am۱a (۶۲/۳۹ درصد)، s۲m۱a (۰۷/۳۲ درصد)، s۱am۲ (۳۰/۲۸ درصد) و s۲m۲ (۴۱/۲۶ درصد) فراوان­ترین ژنوتیپ­های ترکیبی ردیابی شده بودند. شیر خام و خصوصا شیر خام گوسفند به عنوان حاملی برای انتقال سویه­های حدت دار هلیکوباکتر پیلوری در نظر گرفته شد. تشابه در الگوی ژنوتایپینگ جدایه­ها احتمالا نشان­دهنده مشابهت در منبع آلودگی نمونه­ها به هلیکوباکتر پیلوری است.

هلیکوباکتر پیلوری, شیوع, ژنوتایپینگ, شیر خام