مهدیه احسنی - گروه پاتوبیولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی عسکری بدوئی - گروه پاتوبیولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد

اشریشیاکلی باکتری گرم منفی است که براساس دسته بندی بر اساس محل ایجاد عفونت ، به دو پاتوتیپ بزرگ اشریشیا کلی روده ای (DEC) و اشریشیا کلی خارج روده ای (ExpEC) تقسیم بندی می شود.اشریشیا کلی بیماری زایی رودهای یا E.coli عامل اسهال (DEC)، شامل ۶ پاتوتیپ میشود. سویه توکسین زای رودهای اشریشیا کلی (ETEC)، سویه مهاجم رودهای اشریشیا کلی (EIEC)، سویه تجمع یابنده رودهای اشریشیا کلی (EAEC) ، سویه بیماری زای رودهای اشریشیا کلی (EPEC) ، سویه خونریزی دهنده روده ای اشریشیا کلی (EHEC)، سویه چسبنده منتشر رودهای اشریشیا کلی .(DAEC) اشریشیا کلی بیماری زای خارج روده ای شایع ترین پاتوژن باکتریایی گرم منفی است که باعث طیف متنوعی از بیماری های بالینی می شود. سویه های UPEC دسته ای از باکتری های اشریشیاکلی خارج روده ای است که باعث عفونت دستگاه ادراری می شود. سویه های DAEC یک گروه ناهمگن از جدایه ها هستند که همگی چسبندگی منتشر را به سلول های اپیتلیال ۲HEP- یا Hela را در روش آزمایشگاهی کلاسیک ، نشان می دهند. از جمله عوامل حدت پاتوتیپ DAEC، ادهزین های خانواده Afa/Dr، سیستم انتقال آهن ، تاژک و جزایر بیماریزایی است . در طرح پیش رو حضورعوامل حدت اشریشیاکلی خارج رودهای در پاتوتیپ DAEC مورد بررسی قرار گرفت . برای انجام این پژوهش از تعداد ۱۰۰ جدایه ادراری استفاده شده است که به صورت گلیسروله در کلکسیون آزمایشگاه باکتری شناسی دانشکده دامپزشکی فردوسی مشهد، موجود است . نمونه ها با استفاده از ۳ آزمون PCR جداگانه برای ردیابی ۳ ژن afaBC، afaC و daaE مورد بررسی قرار گرفته شدند. از مجموع ۱۰۰ نمونه اشریشیاکلی ادراری ، توسط بررسی های انجام شده ژن های ردیابی کننده DAEC، ۲۳نمونه به عنوان DAEC در نظر گرفته شد. این ۲۳ نمونه ای که به عنوان پاتوتیپ DAEC درنظر گرفته شد مورد بررسی جهت نقش عوامل حدت سویه های ExPEC در سویه های DAEC قرار گرفت که بررسی های ۹ ژن عامل حدت ExPEC در۲۳ سویه DAEC نشان داد: ۱/۳۹% از جدایه ها حاوی ژن iroN، ۹/۷۳% از جدایه ها حاوی ژن iutA، ۸/۳۴% حاوی ژن ompT، ۸/۳۴% حاوی ژن iss، ۱۰۰ %از نمونه های حاوی ژنهای sitA و fyuA، ۱/۳۹ %حاوی ژن iucD، ۸ /۶۰%حاوی ژن chuA بودند و هیچ کدام از جدایه ها حاوی ژن hly نبودند. حضور زیاد عوامل حدت خارج رودهای در پاتوتیپ DAEC در این مطالعه نشاندهنده فراوانی بالای ژنهای کسب آهن در سویه های DAEC جداشده از جدایه های ادراری است که حاکی از قابلیت بالای آنها در ایجاد عفونت های خارج رودهای است . براساس بررسی های انجام شده، حضورعوامل حدت خارج رودهای در DAEC و فراوانی بالای ژن های کسب آهن نشاندهنده قابلیت بالای سویه های DAEC جداشده در ایجاد عفونت های خارج رودهای و پروفایل ژنی متنوع این سویه است .

اشریشیاکلی خارج روده ای ، عوامل حدت، DAEC، ژن های کسب آهن