مرتضی ناجی - استادیار دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران
احمدعلی ناجی - دانش آموخته دکتری روانشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

هدف: بسیاری از موقعیت­های غیرقابل پیش­بینی و مبهم مستلزم استفاده از منابع شناختی و عاطفی است، اما استرس مانع از سازگاری با موقعیت می­شود و آمادگی شناختی مدعی ایجاد این سازگاری علیرغم وجود مهارت و تجربه است. بنابراین، هدف این پژوهش مقایسه الگوهای امواج مغزی با آمادگی شناختی مختلف در دو گروه ماهر و مبتدی تیرانداز نظامی است.روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع علی-مقایسه­ای است که جامعه آماری آن تیراندازان نظامی بودند که داوطلب شرکت در پژوهش بودند. شرکت کنندگان شامل ۴۲ نفر بودند که در دو گروه آمادگی شناختی پایین و بالا قرار گرفتند. سطح آمادگی شناختی همه افراد با استفاده از شبیه­سازی موقعیت و واقعیت مجازی انجام شد. الکتروانسفالوگرافی افراد در دو گروه ثبت شد. داده­ها با آزمون MANCOVA تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: امواج مغزی بین دو گروه تفاوت معنی داری دارند و شدت امواج در گروه با آمادگی شناختی پایین بیشتر از گروه دیگر است که نشان می­دهد فعالیت مغز برای واکنش به استرس در گروه با آمادگی شناختی پایین بیشتر از گروه دیگر است و مهارت در این بین تفاوتی ایجاد نمی­کند.نتیجه گیری: شاخص های فیزیولوژیکی و عصبی را می توان برای کاربردهای نظامی مهم در نظر گرفت. زیرا یافتن خصوصیات جسمانی با دقت کافی می­تواند شواهد قابل اعتمادی برای انتخاب پرسنل نظامی یا بررسی اثربخشی آموزش­ها باشد.

الکتروانسفالوگرافی, استرس, آمادگی شناختی, پرسنل نظامی, تیراندازی