معصومه افشاری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس تهران

مثنوی یکی از مهم ترین آثار عرفانی و تعلیمی ادبیات فارسی است. مولوی به عنوان یکی از قله هایعرفانی شعر فارسی بسیار هنرمندانه و ظریف در قالب حکایت ها و داستان های شیرین، جلوه هایمتعددی از روزگارش را به تصویر کشیده است. یکی از حکایت های حائز اهمیت در مثنوی، حکایتپادشاه و کنیزک است. داستان پادشاه و کنیزک به عنوان اولین داستان پس از نی نامه در دفتر اولمشاهده می شود. این داستان، بستر مناسبی برای نمود گفتمان های متعدد، از طریقشخصیت پردازی ها را در خود جای داده است. هر یک از این شخصیت ها به گفتمان خاصی تعلق دارندو در مجموع در کنار یکدیگر یک کل و هدف واحدی را دنبال می کند. در این پژوهش سعی خواهیمکرد با توجه به روش تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف به کشف ارتباط میان حکومت، دین و عرفان،قدرت ناشی از این گفتمان ها و چگونگی انسجام متن از طریق دستور نقش گرا درسه سطحتوصیف،تبیین و تفسیر بپردازیم.

حکومت، دین، عرفان، مولوی، پادشاه وکنیزک، تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف