مسعود ناروئی - استادیار دانشگاه فرهنگیان استان سیستان و بلوچستان

قرآن مجید منبع لایزال الهی، رویشگاه زیبایی آفرینی در اشعار و متون فارسی و زمینه ساز صدق و صفایمعنوی در ادب پرورده ی ما است. در پژوهش حاضر سعی بر آن است تا تاثیر جلوه های قرآن و حدیث درتحول ژرف و عمیق بر حوزه های؛ معنایی و انگیزشی، ادب نفس و نکات اخلاقی، ادب تبلیغی، تاثیرات بلاغیو... مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار گیرد.نخست به عظمت کلام الهی که چون رشته ی استواری، عاطفه ی جمعی همه مسلمانان را با مودت و برادریبهم پیوند زده، هم ضامن بقای خود است و هم جاودانگی اعتقاد اسلامی و وحدت همگانی را تضمینمی کند، پرداخته و در ادامه بحث با تفکری پرسشگر از زاویه ی تازه ای به نمونه هایی از اشعار و نوشته هایفرهیختگان گذشته ی ادب فارسی نگریسته شده و سیمای معنوی و تاثیرگذار برخی از چهره های نادرادب فارسی و مایه گرفتن اندیشه های آن ها از نص صریح قرآن، از رهگذر ذهن سروده ها و دست نوشتههای آن ها در حد بضاعت مزجات، معرفی می گردد.بدیهی است که سیره ی انبیاء، مصداق تربیت عملی انسان است و این تربیت در برترین و کامل ترین جلوهخود، در قرآن کریم و در ادامه آن، در گفتار و رفتار پیامبر خدا «ص» و ائمه ی هدی «ع» تجلی کرده است. شخصیت پیامبر بزرگوار، از زوایای گوناگون مورد کنکاش شعرا و نویسندگان فاضل قرار گرفته است ومهارت های زندگی آن حضرت که در سیرت اصلح و در سخن افصح بوده است در شعر و نوشته یآن ها، جلوه ای خاص دارد و مخاطب را به کشف منطق عملی حضرت رسول و تاسی به این منطق درعمل، ترغیب می نماید.در پایان هم اظهار امیدواری شده است، راز شگفتی آفرین این تاثیرات قرآنی و احادیث که شعرا ونویسندگان ما آنها را در جان واژه ها و جملات ریخته تا با انتقال این احساسات معنوی، مخاطب خود رامجذوب و مسحور صور طرح اندیشه های موجود در سروده های خود سازند، توسط مخاطب درک شود و در نهایت در وجود وی تغییر نگرش و منشی از جنس معنویت و معرفت واقعی پدید آورد. «تا چه قبول افتد و چه در نظر آید».

قرآن مجید، بلاغت ادب پرور، نصوص صریح، تلمیح اشارات، نقش تربیتی