رباب حاجی علی اوغلی - دانشگاه تبریز
محسن موذن - دانشگاه تبریز
احمد جهانگیری - دانشگاه تبریز
ج. دروپ - دانشگاه منچستر
ر. بوسکو - مرکز تحقیقات علوم زمین

سنگهای آهکی تخت سلیمان متشکل از مرمرها و کالک-سیلیکاتها در شمال غرب ایران به همراه انواع سنگهای دگرگون شامل آمفیبولیت، سنگهای متا-اولترامافیک، گنیس گرانیت و شیست­های پلیتی رخنمون دارند. سنگهای کالک-سیلیکات کامینگتونیت­دار در منطقه مورد مطالعه حاصل فرایندهای دگرگونی پسرونده به دلیل بالا آمدگی سنگها در شرایط کاهش فشار و دما هستند. مجموعه کانیهای دگرگونی پسرونده در این سنگها عبارتند از پلاژیوکلاز + گارنت + آمفیبول کلسیک + آمفیبول فرومنیزین + کوارتز + کلسیت ± تیتانیت ± اپیدوت. ترکیب شیمیایی انواع کانیهای آمفیبول در سنگهای کالک-سیلیکات مورد مطالعه با استفاده از تجزیه EMPA مشخص شد. هورنبلند و کامینگتونیت به ترتیب ترکیب اصلی کانیهای آمفیبول کلسیک و آمفیبول فرومنیزین را تشکیل می­دهند. کامینگتونیت آمفیبول فقیر از کلسیم است و همزیستی آن با کلسیت و هورنبلند غنی از کلسیم در سنگهای کالک-سیلیکات منطقه تخت سلیمان از پدیده­های نادر و بسیار جالب در مطالعات سنگ شناختی در زمین­شناسی است. دما سنجی براساس ترکیب شیمیایی کانیهای کامینگتونیت همزیست با گارنت دمای تشکیل  OC۶۰۰-۵۵۰ را نشان می­دهد. فشار دگرگونی با استفاده از مقدار Al در ترکیب هورنبلند در حدود ۶/۰ ± ۵/۶ کیلوبار محاسبه شد. دما و فشار به دست آمده با شرایط رخساره آمفیبولیت با فشار متوسط سازگاری دارد.

Takkht-e-Soleyman area, retrograde metamorphism, calc-silicates, cummingtonite, P-T conditions., شمال غرب ایران, منطقه تخت سلیمان, سنگهای کالک-سیلیکات, دگرگونی پسرونده, کامینگتونیت, شرایط دما و فشار.