سینا اسدی - دانشگاه شیراز
فرید مر - دانشگاه شیراز
بهنام کشاورزی - دانشگاه شیراز
فرح رحمانی - سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور

: از خاستگاه، روند تکاملی، ویژگی­های نهشته­های بادرفتی در شمال شرق ایران و ارتباط آن­ها با دیرینه اقلیم کواترنر، اطلاعات اندکی وجود دارند. بررسی­های کانی­شناختی، بافتی و ترکیب زمین شیمیایی بادرفت­های استان گلستان نشان می­دهد که خاستگاه همه­ی سنگ­های آذرین فلسیک (بیشتر گرانیتی و گرانودیوریتی) هستند. نمونه­های بررسی شده ترکیب شیمیایی یکنواختی را نشان می­دهند که می­توانند نشانگر تاریخچه­ی دگرسانی همسان آن­ها باشد. شاخص شیمیایی دگرسانی درجات متفاوتی از هوازدگی (ضعیف تا متوسط) را در خاستگاه فلسیک پیشنهاد می­کند. کانی­های سنگین مشتق شده از خاستگاه ماگمایی مانند زیرکن، تورمالین، آپاتیت، تیتانیت و فیلوسیلیکات­هایی مانند کلریت، بیوتیت و مسکوویت از عوامل اصلی کنترل کننده­ی ترکیب شیمیایی سنگ­اند. بررسی­هایی که با میکروسکوپ الکترونی روبشی روی دانه­های کوارتز انجام گرفت، نشان داد که حجم بزرگی از اجزای در اندازه سیلت در اثر فرایندهای یخساری و در عصر یخساری پلیستوسن ایجاد شده­اند. این مواد سپس با بادهای مناطق خشک و نیمه خشک آسیای میانه (مانند صحراهای بزرگ ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان) به حرکت در آمده و به نظر می­رسد که در پشت سدهای توپوگرافیکی محلی شمال ایران بدام افتاده باشند.

Loess deposits, felsic source rock, chemical index of alteration, Golestan Province., نهشته های بادرفتی؛ سنگ خاستگاه فلسیک؛ شاخص شیمیایی دگرسانی؛ استان گلستان.