مسعود نقاب - دانشکده بهداشت و تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی شیراز
اسماعیل سلیمانی - دانشکده بهداشت و تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی شیراز
کامبیز خاموشیان - بیمارستان آموزشی درمانی فارابی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

زمینه و هدف: هگزان نرمال به طور وسیع در تولید چسب­ها، لاک­ها، رنگ­ها، پلاستیک و محصولات لاستیکی به مصرف می­رسد و بنابراین در محیط های صنعتی پتانسیل زیادی برای مواجهه با این حلال سمی وجود دارد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی علائم غیرطبیعی در مطالعات نوروفیزیولوژیک کفاشان در معرض مواجهه با هگزان نرمال و همچنین بررسی ارتباط میان این علائم با پارامترهای مهم شغلی انجام شد. روش کار: مطالعات نوروفیزیولوژیک اندام­های فوقانی و تحتانی در ۲۷ کارگر مرد انجام شد و نتایج آن با یک گروه مرجع که از نظر سن و جنس با یکدیگر قابل مقایسه بودند مقایسه گردید.همچنین مواجهه فردی کارگران و غلظت ادراری ۵،۲-هگزان دیون آزاد نیز اندازه گیری شدند. داده ها با نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۶ تحلیل شدند. نتایج: میانگین زمانی مواجهه کارگران و غلظت ادراری ۵،۲- هگزان دیون آزاد از مقادیر توصیه شده انجمن متخصصین بهداشت صنعتی امریکا کمتر بودند. هر چند معاینات نورولوژیک و سرعت­های هدایت عصب طبیعی بودند اما ارتباط معنی­داری میان غلظت ادراری ۵،۲- هگزان دیون آزاد و کاهش دامنه پتانسیل عمل عصب حسی در اعصاب مدیان (۰۰۱/۰>p، ۶۷/۰- =r) و سورال (۰۰۱/۰>p، ۵۲/۰- =r) مشاهده گردید. نتیجه گیری: به نظر میرسد کاهش دامنه پتانسیل عمل عصب حسی در اعصاب مدیان و سورال اولین نشانه سمیت عصبی ۵،۲- هگزان دیون بوده و میتواند به عنوان شاخصی مناسب برای غربال گری نوروپاتی ساب کلینیکال در کارگرانی که با هگزان نرمال مواجهه دارند مورد استفاده قرار گیرد.

Shoemakers, Exposure, n-hexane, ۵ ۲-hexanedione, Neurophysiological studies, Subclinical neuropathy, کفاشان, مواجهه, هگزان نرمال, ۵ ۲هگزان دیون آزاد, مطالعات نوروفیزیولوژیک, نوروپاتی ساب کلینیکال