فریده گلبابایی
رضا کاظمی
بنفشه گلستان
مهران پورتالاری
سید جمال الدین شاه طاهری
مسعود ریسمان چیان

زمینه و هدف:.با توجه به اثرات حاد و مزمن حلال های آلی، که نقاشان خودرو در مواجهه طولانی مدت با آنها هستند ، ارزیابی و کنترل آنها برای حفظ سلامت کارکنان از اهمیت خاصی برخوردار است . در این تحقیق قصد بر آن است به منظور ارزیابی صحیح میزان مواجهه وانتخاب راه کارهای صحیح کنترلی،مهمترین عوامل تاثیر گذار در انتشار آلودگی با تاکید برارزیابی مواجهه با بنزن ، تولوئن، زایلن و اتیل بنزن(BTEX)، شناسایی و تعیین گردد . روش کار: در این تحقیق با مطالعه  دقیق فرایند رنگ آمیزی یک شرکت خودرو سازی ، عوامل احتمالی تاثیر گذار ، حلال های آلی موجود در رنگ و ایستگاه های انتشار حلال های آلی شناسایی شده و سپس با توجه به تعداد متغیرهای مورد بررسی و سطوح آنها و ۵ نمونه به ازای هر ترکیب از متغییرها و نمونه های شاهد، ۲۴۰ نمونه هوا تعیین شد.  نمونه ها بر اساس روش ۱۵۰۱ NIOSH جمع آوری ، آنالیز و تعیین مقدار گردید ، و در نهایت اطلاعات بدست آمده بوسیله نرم افزار   spss۱۱.۵ و آزمونهای رگرسیون چندگانه و آنالیزواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند  . نتایج: در بین حلال های مورد مطالعه، مواجهه با بنزن در کلیه وظایف شغلی و مواجهه با تولوئن در ایستگاه ها رنگ رویه و رنگ آستر بالاتر از حدود مجاز مواجهه تشخیص داده شد( ۰۵/۰ p<). مواجهه با اتیل بنزن و زایلن کمتر از حدود مجاز بود ( ۰۵/۰ p<).مهمترین عوامل تاثیرگذار بر میانگین مواجهه با هر چهار حلال مورد مطالعه به ترتیب میزان اثرگذاری عبارت از : وظیفه شغلی ، نوع پیستوله و نوع رنگ مصرفی بوده است( ۰۵/۰ p<) .      نتیجه گیری: از دلایل تاثیر متغیرهای وظیفه شغلی ،نوع پیستوله و رنگ بر میزان مواجهه با BTEX، متفاوت بودن بار کاری هر وظیفه شغلی ،کارایی متفاوت دو نوع پیستوله مورد استفاده و تفاوت در فرمولاسیون حلال های رنگ است. همچنین به دلیل وجود بنزن به صورت ناخالصی در حلال رنگ، میزان مواجهه با آن بیشتر از حد مجاز می باشد.  بنابراین توجه به عواملی تاثیر گذار در حین ارزیابی و کنترل جهت کسب نتایج مطمئن تر توصیه می شود.

Volatile organic solvents,Occupational exposure,Occupational task,Painting gun,Paint type, حلال های آلی( ( BTEX،مواجهه شغلی،وظیفه شغلی،نوع پیستوله،نوع رنگ مصرفی