رامین نبی زاده
کاظم ندافی
محمدرضا محبی
مسعود یونسیان
عبدالمهدی میرسپاسی
سوگل اوکتابی
مریم فقیهی

زمینه و هدف: پراکندگی روستاها از نظر توزیع غیر همگون جغرافیایی روستاها و فاصله ی مکانی واحدهای مسکونی در یک روستا تامین، توزیع و پایش کیفیت آب را با مشکل روبرو ساخته است. در این پژوهش با هدف ارایه ی تصویری روشن از سیمای کنترل کیفیت آب شرب روستاهای استان تهران ضمن بررسی کیفیت باکتریولوژیکی آب شرب ۷۰ روستای منتخب از مجموع ۵۳۴ قصبه روستای تحت پوشش آب و فاضلاب روستایی استان تهران طی مدت ۶ ماه از بهمن ۱۳۸۴ تا پایان تیر ماه ۱۳۸۵ میزان دسترسی روستاهای استان تهران به آب شرب بهداشتی مورد مطالعه قرار گرفت . روش کار: مطالعه ها و بازدیدهای میدانی انجام شده در این تحقیق از نوع بررسی مقطعی بوده است و پس از تعیین تعداد نمونه های لازم با توجه به اسامی و جمعیت روستاهای تحت پوشش شرکت آب و فاضلاب روستایی استان تهران، با روش نمونه گیری سیستماتیک محل های نمونه برداری مشخص شد و ۱۳۸ نمونه برای انجام آزمون های میکربی به آزمایشگاه انتقال داده شد. در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و Microsoft Excel تجزیه و تحلیل شد. نتایج: آب شرب ۰۱/۹۴ % از ساکنان روستاهای استان تهران فاقد آلودگی کلیفرم گرماپای بود، که این میزان در شهرستان های پاکدشت، ساوجبلاغ و دماوند کمتر از بقیه ی شهرستان ها و به ترتیب معادل ۶۶/۶۶، ۳۱/۸۶ و ۶۸/۸۶ % می باشد. میزان کدورت آب شرب ۳۶/۹۹ % جمعیت روستایی استان تهران کمتر از حداکثر مجاز استاندارد آب آشامیدنی ایران (۵ واحد NTU) می باشد، که این میزان در شهرستان های ساوجبلاغ و ورامین به ترتیب معادل ۵۱/۹۶% و ۳۰/۹۹% می باشد. میزان کلر باقی مانده در آب شرب ۳۹/۹۲% جمعیت روستایی استان تهران در گستره ی ۱-۲/۰ میلی گرم برلیتر می باشد، که این میزان در شهرستان های پاکدشت، دماوند و رباط کریم کمتر از بقیه ی شهرستان ها و به ترتیب معادل ۶۷/۷۵% ، ۴۵/۸۵% و ۹۸/۸۳% می باشد. نتیجه گیری: با توجه به رهنمود سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۶ برای ارزیابی سلامت میکربی آب، میانگین شاخص مطلوبیت فقدان باکتری اشرشیاکلی گرماپای در روستاهای استان تهران ۰۱/۹۴ % بود که در محدوده ی عالی قرار دارد. این شاخص در شهرستان های دماوند و ساوجبلاغ خوب، در شهرستان پاکدشت ضعیف و در بقیه ی شهرستان ها عالی ارزیابی شد. با بررسی توام شاخص های کلر باقی مانده، کدورت و کلیفرم گرماپای مشخص شد که ۵۱/۹۱ % از روستاهای استان تهران به آب شرب بهداشتی دسترسی دارند. ضمن بررسی محل هایی که آلودگی میکربی در آن ها مشاهده شده بود، مشخص شد که فرسودگی شبکه بیشترین سهم (۷۰ %) را در بروز آلودگی میکربی آب شرب روستاهای استان تهران داشت.

Tehran province, Rural areas, Drinking water, Microbial quality, استان تهران،مناطق روستائی،آب شرب،کیفیت میکروبی