میرمهرداد میرسنجری - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست ،دانشگاه ملایر، ملایر، ایران. (مسوول مکاتبات)
فاطمه محمدیاری - دکتری آمایش محیط زیست گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.

زمینه و هدف: تغییرات پوشش سرزمین در نتیجه فعل و انفعالات پیچیده ی فاکتورهای ساختاری و عملکردی آثار گسترده ای بر سیمای سرزمین دارد لذا مطالعه ساختار سیمای سرزمین بر اساس اصول اکولوژی و سنجه های سیمای سرزمین به عنوان اجزای تشکیل دهنده آن ابزاری مناسب برای نقشه سازی و کمی کردن خصوصیات مکانی هر کاربری محسوب می شوند. زمینه و هدف: تغییرات پوشش سرزمین در نتیجه فعل و انفعالات پیچیده­ی فاکتورهای ساختاری و عملکردی آثار گسترده­ای بر سیمای سرزمین دارد لذا مطالعه ساختار سیمای سرزمین بر اساس اصول اکولوژی و سنجه­های سیمای سرزمین به عنوان اجزای تشکیل دهنده آن ابزاری مناسب برای نقشه­سازی و کمی کردن خصوصیات مکانی هر کاربری محسوب می­شوند.روش بررسی: در مطالعه حاضر پس از تهیه نقشه­های پوشش سرزمین و استخراج سنجه­ها در دو سطح کلاس و سیما، از تحلیل مولفه­های اصلی (PCA) جهت انتخاب سنجه­های مناسب در تحلیل تغییرات سیمای سرزمین شهرستان بهبهان در بین سال­های ۱۳۷۸ و ۱۳۹۲ استفاده شد.یافته ها: سنجنده­های مساحت کلاس (CA)، تعداد لکه (Np)، شکل سیمای سرزمین (LSI)، تراکم حاشیه (ED)، درصد پوششی سیمای سرزمین (PLAND) و سنجه شاخص تنوع شانون (SHDI) به عنوان مناسب­ترین سنجه­ها انتخاب گردید. نتایج حاکی از افزایش مساحت در کاربری­های مسکونی (۱۵۵۱ هکتار)، اراضی کشاورزی (۸۰۳۶ هکتار) و مناطق آبی (۲۸۷ هکتار) و افت شدید در مراتع (۴۵۶۰ هکتار) و جنگل­های شهرستان (۲۰۸۱ هکتار) است.بحث و نتیجه گیری: در اثر دخل و تصرف انسان ساختار سیمای سرزمین شهرستان ریز دانه شده و تعداد تکه­های انسان ساخت و نیمه طبیعی افزایش یافته است. همچنین بیشتر تغییرات ناشی از هضم لکه­های مرتع در میان پوشش­های انسان ساخت به ویژه یکپارچه سازی اراضی کشاورزی بوده است.

پوشش سرزمین, تحلیل مولفه های اصلی, سنجه های سیمای سرزمین, بهبهان