یزدان محبی - استادیار زمین شناسی مهندسی گروه زمین شناسی،دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور تهران، ایران
مجتبی حیدری - دانشیار زمین شناسی مهندسی، گروه زمین شناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

در پروژهای مهندسی همانند راه، تونل و... دوام گذیری سنگ ها اثر زیادی بر پایداری توده سنگ ها دارد. خصوصیات زمینشناسی مهندسی و ویژگی های مقاومتی سنگ های “ضعیف واجد کانی های رسی”، در مقابل هوازدگی کوتاه مدت ناشی از ترو خشک شدن، تغییرات زیادی از خود نشان میدهند. در این مطالعه، جهت ارزیابی وضعیت تخریب سنگ های ضعیفواجد کانی های رسی در مناطق ایلام و تجرک ، تحقیق جامعی در شرائط آزمایشگاهی انجام شده است. نتیجه اینتحقیق نشان میدهد که برای غالب نمونه ها، استفاده از آزمایش دوام دینامیکی با زمان ۱۰ دقیقه ، نمی تواند فهمصحیحی از وضعیت تخریب سنگ ها بدست دهد. نتایج مطالعات انجام شده نشان می دهد که برای درک واقعی تر از دوامسنگ ها، اگر از انجام آزمایش در سیکل های با مدت زمان بیشتر استفده گردد نتایج بهتری بدست می آید. در این تحقیقشاخص دوام ده دقیقه یک ساعته و دو ساعته برای همه نمونه ها انجام گردیده است. لذا ضرایب تعیین بین مقادیرشاخص دوام دینامیکی سنگها در برابر برخی ویژگی های شاخص سنگ ها مانند تخلخل، شاخص جذب آب، حد روانی ودرصد کانی رسی،درصد کربنات کلسیم، شاخص دوام سیکل دوم و شاخص بار نقطه ای، به منظور بررسی ارتباط میان آنهاارائه شده اند. نتایج نشان میدهد، شاخص دوام دینامیکی یک ساعته و دو ساعته، با برخی از خواص شاخص و مکانیکیسنگ های ضعیف، سازگاری مناسب تری نسبت به شاخص دوام دینامیکی ده دقیقه نشان می دهد.

دوام، سنگ ضعیف، شاخص دوام دینامیکی ، دوام پذیری سنگ ها