نعیمه کاظم پور - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه ارومیه
ساحل دژپسند - استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده معماری،شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه
آرام خضرلو - مربی و عضو هیئت علمی دانشکده معماری،شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه

مساجد سنتی در معماری اسلامی به گونه ای طراحی شده اند که به واسطه ویژگی سیالیت خود، مرحله به مرحله ناظر رادعوت به تجربه حرکت از درجات پایین تا به درجات عالی تر مینماید. به طوری که مراتب تکاملی انسان در حکمتصدرایی، قابل انطباق با مراحل حرکت در معماری می باشد. هدف این مقاله شناسایی چگونگی اثربخشی حرکت درفضای معماری در به کمال رسیدن ناظر آن است. روش تحقیق منتخب از نوع تفسیری است که ارتباط محرک های فضایسیال را با حرکت جوهری نفس آدمی در متن یک تجربه ادارکی ناظر از فضا بازگو میکند. یافته های تحقیق اشاره به ایننکته دارد که موفقیت یک اثر معماری زمانی است که فضا حالت خنثی نداشته و ناظر خود را متاثر سازد.

حرکت، تکامل روحی انسان، مسجد، معماری معاصر