سمیرا صفاری - گروه تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حسین اردلانی - استادیار گروه فلسفه هنر، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
ابوالفضل داودی رکن آبادی - استاد گروه پژوهش هنر، واحد یزد، دانشگاه آزاد، یزد، ایران

هنرهای اسلامی گستره وسیعی را در بر می گیرد؛ اما به علت مشترک بودن مبانی فکری، دارای فصل مشترک در هنرهایتجسمی است که نمود بصری این تفکرات را در آثار می باشد. عدم اطلاع طاحان از این ریشه های فکری، سبب بی اصالتیآثار و عدم جذابیت آن ها می گردد. توجه به این امر ما را به این سوالات می رساند که با وجود شرایط موجود در اینقلمرو، نماد هنرهای اسلامی، کدام هنرهای تجسمی است؟ و همچنین ریشه فکری کاربرد هر کدام از این عناصر چیست؟روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است. از نظر روش تاریخی_تطبیقی و شیوه توصیفی (موردی و علی) می باشد.جمع آوری اطلاعات با دو روش کتابخانه ای و میدانی، با فیش برداری و کارت مشاهده انجام شد. جامعه آماری هنرهایاسلامی بوده که نمونه آماری شامل نقوش گیاهی و هندسی، نیز خوشنویسی در آثار معماری، خوشنویسی، نقاشی، سفالگری،فرش بافی، قالیبافی، گلدوزی و ظروف فلزی دوره اسلامی می باشد. نمونه گیری به صورت تصادفی صورت گرفته است.نتیجه مطالعات نشان داد که نماد هنرهای اسلامی در هنرهای تجسمی، نقوش گیاهی، نقش هندسی و خوشنویسی است.هنر اسلامی، هنری نمادین است و همه موارد نمادی از زیبای خداوند است. ریشه فکری کاربرد نقوش نمادی از طبیعت وجلوه های الله است. همچنین به علت قداست خط در قرآن، خط که نمود بصری این قداست است مورد استفاده قرار می گیرد.

هنر اسلامی، مبانی هنرهای تجسمی، نقوش گیاهی، طرح های هندسی و خوشنویسی