مارینا خیراله زاده ورزی - دانشجوی دکتری تخصصی پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
حسین اردلانی - دانشیار گروه فلسفه هنر، دانشکده هنر و معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

بیان مسئله: آثار هنری همانند نقاشی ها بستر مناسبی برای بازتاب کهن الگوها می باشند. از دیدگاه یونگ،کهن الگوهامفاهیمی انتزاعی، مشترک و تکرار شونده اند. این انگاره های ازلی در بخش عمیق تر روان درون ناخودآگاه جای دارند واز طریق خودآگاه به شکل نمادها، نشانه ها و اسطوره ها ظهور می یابند. کهن الگوی آنیما (وجه مادینه روان) و کهنالگوی آنیموس ( وجه نرینه روان) از فعال ترین کهن الگوها می باشند. در این پژوهش ما به خوانش نمادها، اسطوره ها ونشانه های مظروفکهن الگوهای آنیما و آنیموس، در سه مورد از نقاشی های کاظم چلیپا می پردازیم برای پاسخ به سوالپیامد نقش حافظه ناخودآگاه جمعی در پیدایش کهن الگوهای آنیما و آنیموس در نقاشی های چلیپا چگونه می باشد. وهدف از این پژوهش تحلیل روان شناسانه با رویکرد کهن الگویی یونگ برای دستیابی به یک گفتمان بین تمدن ها بازبانی مشترک می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضرکیفی و به روش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری مطالب بهصورت کتابخانه ای می باشد. نتایج حاکی از این است که نمود های کهن الگوهای آنیما و آنیموس؛ زن/مادر،کودک/شهید، محراب، آب، زمین/وطن/شهر، درخت/نخل/سرو، خون از بن مایه های اصلی درنقاشی های چلیپا می باشندکه حاوی مضامین مذهبی-ملی هستند.

کهن الگو، آنیما و آنیموس، یونگ، نقاشی، کاظم چلیپا