محمدعلی رحیمی - استادیار گروه معماری ، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
نجمه خرم آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، واحد بوشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

یکی از مصادیق تفکر توحیدی شیعیان در فرهنگ عاشورا و ارزش های نهفته در آن متجلی شده است. حسینیه ها وتکایای ایرانی گویاترین تجلی کالبدی ماهیت و پیام چنین فرهنگی در ساختار فضای شهری می باشد. بر اساس اینفرضیه در مقاله حاضر پس از بررسی اهمیت مراسم ماه محرم و شناسایی اجمالی مکانهایی با عملکرد یکسان در سایرجوامع شیعه نشین، به تحلیل ویژگی های خاص حسینیه ها و تکایای ایرانی تحت عناوینی از قبیل نقش عملکردیحسینیه ها در فضاهای شهری وتغییر کاربری برخی از فضاهای شهری و تبدیل آنها به حسینیه می پردازیم. این در حالیاست که متاسفانه حسینیه به عنوان هویت شاخص اسلامی و محوری ترین کاربری محلات شهر ایرانی- اسلامی در طرح های جامع و تفصیلی مورد بی مهری قرارگرفته است. جایگاه و اهمیت آن در کیفیت زندگی شهروندان محلات شهرهایایرانی- اسلامی معاصر کشور مغفول مانده است. پس ضروری است بیش از پیش در شهرسازی و شهرهای ایرانی- اسلامی مورد کنکاش و پایش قرار گیرد. حسینیه ی بزرگ حیدر خان بندر ریگ دارای قدمتی ۲۰۰ ساله است که در ایامسوگواری خامس آل عبا و شهدای کربلا در آن به عزاداری می پرداخت، هنوز هم در بندر ریگ قابل استفاده است. مراسمتعزیه خوانی ایام عاشورا از زمان حیدر خان در بندر ریگ مرسوم شد و تا امروز هم هر ساله این مراسم باشکوه در اینمحل برگزار می شود. با توجه به نتایج بدست امده از این تحقیق معماریآن دارای خاصیت انعطاف پذیری داشته استهدف از انجام این پژوهش بررسی نقش عملکردی و انعطاف پذیری حسینیه خان بندرریگ می باشد.

حسینیه، نقش عملکردی، حسینیه خان بندرریگ، انعطاف پذیری