محسن نصیری فرید - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران
دلارام پیروزمهر - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران
محمدرضا کلانتر - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد، ایران

امروزه شهرها با چالشهای بسیاری در زمین ههای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مواجه شدهاند. در عین این حالافزایش جمعیت به همراه نسبت روزافزون شهرنشینی پیامدهای زیان باری برای شهرها به ارمغان آورده است. تداوم اینگونهرشد شهرنشینی با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی، بحران آفرین و هشداری بر ناپایداری شهرها میباشد. در اینمیان مشکلات دیگری همچون انواع آلودگی هوا، ترافیک، مسائل و مشکلات روانی و غیره، کیفیت زندگی و به تبع آن زیستپذیری در شهرها را به شدت کاهش میدهد؛ بنابراین ضرورت و اهمیت بحث زیست پذیری و توسعه پایدار امروزه در شهرکاملا نمایان است. زیست پذیری و توسعه پایدار مفاهیم و رویکردهایی هستند که در نهایت شهری عاری از هرگونه انواعآلودگی، ترافیک، مشکلات زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی را برای شهروندان به ارمغان می آورد. اصطلاح زیستپذیری اشاره به درجه تامین ملزومات یک جامعه بر مبنای نیازها و ظرفیت های افراد آن جامعه دارد. یک جامعه غیر زیستپذیر به نیازهای افراد آن جامعه بیاعتنا است و به خواسته های آنها احترام نمی گذارد. زیست پذیری به طور کلی به سه بعداجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی تقسیم میشود که هر کدام شاخص های جداگانه ای دارند. ابعاد و شاخص های مورد نیازاین پژوهش نیز بر اساس ادبیات جهانی حاکم بر زیست پذیری انتخاب شده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی زیستپذیری کلانشهر مشهد در راستای توسعه پایدار میباشد. روش تحقیق توصیفی _ تحلیلی با هدف کاربردی میباشد. داده هایمورد نیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده اند که این داده ها بهره گیری از نر مافزار SPSS ، ARC GIS وEXCEL مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان میدهد که زیست پذیری کلانشهر مشهد در هر سه بعداجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در حد متوسط رو به پایین ارزیابی شده است که با این روند فعلی به سمت توسعه پایدارپیش نخواهد رفت. در میان مناطق ۱۳ گانه شهرداری شهر مشهد، منطقه ۹ از بالاترین درجه زیست پذیری برخوردار است ومنطقه ۴ از پایینترین درجه زیست پذیری برخوردار است .

زیست پذیری، زیست پذیری شهری، توسعه پایدار، توسعه پایدار شهری، کلانشهر مشهد و مناطق شهر مشهد